Usprawiedliwianie nieobecności w szkole w czasie rekolekcji, w opinii MEN – interwencja fundacji

Aktualności Działania Rekolekcje/jasełka

Czy rodzic zobowiązany jest do usprawiedliwiania nieobecności dziecka w dniach kiedy odbywają się rekolekcje, jeżeli odmówi posłania go na zajęcia opiekuńcze – np. bierny pobyt w bibliotece – które proponuje szkoła? Kiedy musimy usprawiedliwiać nieobecność dziecka w szkole w czasie rekolekcji? Fundacja pyta MEN.

W dniu 13.04.2017r. w związku z wątpliwościami, z którymi zgłaszają się do nas rodzice, nauczyciele oraz dyrektorzy szkół, Fundacja  wysłała pismo do Minister Edukacji Narodowej z prośbą o udzielenie informacji w sprawie uzupełniania dziennika (również dziennika elektronicznego) w zakresie obecności uczniów w szkole podczas rekolekcji wielkopostnych.

Zdarza się, że szkoła w ramach realizacji ustawowego obowiązku opieki nad uczniami, w tym prowadzenia „zajęć opiekuńczych i wychowawczych”, organizuje uczniom nieuczestniczącym w rekolekcjach bierny pobyt w świetlicy lub bibliotece. Ponadto podczas dni, w których odbywają się rekolekcje, zmieniany jest Plan Zajęć uczniów i zobowiązuje się ich do przebywania w szkole w godzinach innych, niż wynika to z obowiązującego Planu Zajęć ustalonego np. przed rozpoczęciem roku szkolnego.

Zdarza się również, że rodzice otrzymują informację np. w dzienniku elektronicznym „podczas rekolekcji nie ma zajęć szkolnych”, w związku z tym nie posyłają dziecka do szkoły, a jednocześnie nie widzą powodów, dla których mieliby usprawiedliwiać tę nieobecność. Czy we wspomnianych powyżej sytuacjach nauczyciel zobowiązany jest do sprawdzania obecności uczniów, którzy nie uczestniczą w rekolekcjach? Czy rodzic zobowiązany jest do usprawiedliwiania nieobecności dziecka, jeżeli odmówi posłania go na zajęcia wychowawcze – np. bierny pobyt w bibliotece – które proponuje szkoła?
Prosimy o wskazanie podstawy prawnej sprawdzania obecności uczniów nieuczestniczących w rekolekcjach:
– na zajęciach opiekuńczych odbywających się w godzinach innych niż zajęcia edukacyjne ujęte w Planie Zajęć
– na zajęciach opiekuńczych, które sprowadzają się do biernego pozostawania uczniów w świetlicy lub bibliotece
– w sytuacji gdy rodzice otrzymali informację, że podczas rekolekcji nie ma zajęć.

Pełna treść pisma (podpis na oryginale):
Pismo do MEN obecnosc w szkole podczas rekolekcji.pdf

Dnia 17.05.2017r. wpłynęła odpowiedź z Ministerstwa Edukacji Narodowej, podpisana przez Panią Katarzynę Koszewską, Dyrektor Departamentu Kształcenia Ogólnego. Pani Dyrektor informuje, że „jeżeli dni rekolekcji wielkopostnych nie zostały wskazane przez dyrektora szkoły jako dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych wówczas szkoła ma obowiązek odnotowywania obecności uczniów w dzienniku lekcyjnym i dzienniku zajęć w świetlicy). Odnotowywanie obecności uczniów na zajęciach szkolnych jest elementem niezbędnym dla realizacji m.in. funkcji opiekuńczej szkoły, bowiem szkoła ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo uczniów. Sam fakt poinformowania przez szkołę rodziców, że z powodu rekolekcji wielkopostnych nie odbędą się w tych dniach zajęcia umieszczone w stałym planie lekcji nie zwalnia szkoły z realizacji zadań wychowawczych i opiekuńczych wobec uczniów nieuczestniczących w rekolekcjach. Nie oznacza także „automatycznego” trzydniowego zwolnienia ze szkoły wszystkich tych uczniów. Zwolnienia tego mogą natomiast zawsze dokonać rodzice, jeżeli mogą i chcą sami przejąć opiekę nad dzieckiem w tych dniach. Wszelkie zastrzeżenia dotyczące oferty zajęć świetlicowych czy innych zajęć opiekuńczo-wychowawczych organizowanych w szkole należy zgłaszać dyrektorowi szkoły”.

Pełna treść pisma:
Pismo z MEN 13.05.2017 w sprawie obecności na rekolekcjach.pdf

W dniu 29.05.2017r. Fundacja ponownie zwróciła się do Ministerstwa Edukacji Narodowej z prośbą o wskazanie właściwej podstawy prawnej. Zgodnie z przepisami przywołanymi w poprzednim piśmie MEN, wyjście uczniów ze szkoły na rekolekcje wielkopostne nie powoduje zwolnienia szkoły z obowiązku prowadzenia zajęć dydaktyczno – wychowawczych dla pozostałych uczniów, chyba że dyrektor szkoły, na podstawie  §  5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U.2002.46.432 z dnia 20.04.2002 r.) ustalił, że dni rekolekcji wielkopostnych są dniami dodatkowo wolnymi w szkole od zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Na zasadzie §  6a ww. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. „W dniach, o których mowa w § 5 ust. 1, szkoła ma obowiązek zorganizowania zajęć wychowawczo-opiekuńczych” a także „Szkoła ma obowiązek informowania rodziców (prawnych opiekunów) o możliwości udziału uczniów w zajęciach wychowawczo-opiekuńczych organizowanych w dniach, o których mowa w § 5 ust. 1.”

Z powyższych przepisów wynika wprost, że w czasie rekolekcji wielkopostnych w szkołach publicznych zajęcia dydaktyczno – wychowawcze  odbywają się zgodnie z planem i obecność uczniów jest odnotowywana w dzienniku lekcyjnym. Jeśli są to dodatkowo wolne od zajęć dydaktyczno – wychowawczych szkoła organizuje zajęcia wychowawczo – opiekuńcze, na które rodzice mogą ale nie muszą posłać dzieci, a ich obecność odnotowywana jest w dzienniku zajęć w świetlicy.

W związku z powyższym, a także w związku z treścią pisma z dnia 13 maja 2017 r,, celem zapewnienia przestrzegania prawa oświatowego przez dyrektorów szkół publicznych prosimy MEN o wskazanie na jakiej podstawie prawnej dyrektor szkoły publicznej może „zwolnić się” z obowiązku prowadzenia zajęć dydaktyczno – wychowawczej w szkole publicznej w czasie rekolekcji wielkopostnych  (bez skorzystania z podstawy z §  5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r.) i jednocześnie na jakiej podstawie prawnej może w tym samym czasie wymagać od uczniów obecności w szkole na zajęciach wychowawczo-opiekuńczych ?

Pełna treść pisma:

Pismo II do MEN w sprawie rekolekcji – obecność 29052017.pdf

Dnia 04.07.2017r. wpłynęła odpowiedź z MEN. Ministerstwo informuje, że: „Uczniowie nieuczestniczący w lekcjach religii (i tym samym w rekolekcjach) są zobowiązani do udziału w zajęciach szkolnych odbywających się w godzinach ustalonego stałego planu zajęć i mają odnotowywany fakt obecności na tych zajęciach. Nieuprawnione jest więc informowanie rodziców, że w czasie rekolekcji nie ma zajęć – z wyjątkiem sytuacji, gdy wszyscy uczniowie szkoły uczęszczają na religię. Ponadto przepisy prawa oświatowego nie posługują się pojęciem „biernego spędzania czasu w bibliotece lub świetlicy”.

Pełna treść pisma:

Odp. MEN w spr. sprawdzania obecności p. rekolekcji 27.06.17.pdf

Rodzicu! Złóż wniosek o zorganizowanie zajęć dydaktycznych dla Twojego dziecka. Wzór pisma znajdziesz tutaj:
http://wolnoscodreligii.pl/wp/rekolekcje-pytania-odpowiedzi/

stanowisko men w sprawie rekolekcji