Czy Kandydaci na Prezydenta popierają depenalizację przestępstwa „obrazy uczuć religijnych” (art. 196 KK)? – pisma fundacji

Aktualności Działania Przestrzeń publiczna

W związku z planowanymi na 10 maja 2020 r. wyborami prezydenckimi w dniu 19.03.2020 r. fundacja wysłała do 34 Komitetów Wyborczych Kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pisma z pytaniem o poparcie dla postulatu usunięcia z KK art. 196.

Już 2 dni po nadaniu listów otrzymaliśmy „zwrotkę” z Komitetu Mirosława Piotrowskiego.

Dnia 10 kwietnia wpłynęła „zwrotka” z Komitetu Roberta Biedronia. Nie ukrywamy, że było to dla nas niemałym zaskoczeniem. W związku z tym, w tym samym dniu na adres e-mail media@biedron2020.pl podany na internetowej stronie Kandydata (robertbiedron.pl) przesłaliśmy pismo ponownie, z prośbą o wskazanie powodu odesłania naszej korespondencji? Ponadto zawnioskowaliśmy do sztabu o odpowiedź Kandydata na Prezydenta RP na pytanie o poparcie dla postulatu usunięcia z Kodeksu Karnego art. dot. bluźnierstwa. Do dziś nie wpłynęła odpowiedź na nasz e-mail.

Do dnia 14 maja nie otrzymaliśmy odpowiedzi od żadnego z Kandydatów na Prezydenta RP.

Fundacja Wolność od Religii jest organizacją pożytku publicznego. W roku 2021 r. będziemy obchodzić 10-lecie naszego istnienia i aktywnego działania na rzecz społeczności bezwyznaniowej, wolności i praw obywateli i obywatelek, a także rzeczywistego rozdziału państwa od Kościoła.

Karanie za bluźnierstwo jest reliktem przeszłości. Jeszcze tylko w sześciu państwach europejskich, poza Polską, karze się za bluźnierstwo – obrazę świętości. W Niemczech pozostawiono możliwość karnego odpowiadania za obrazę świętości, jednak w praktyce służy to do ochrony praw mniejszości (np. muzułmańskich). W pozostałych państwach jak Malta czy Cypr, prawo to pomimo, że jest w Kodeksie, w zasadzie jest martwe od lat 40-tych.

W większości państw na świecie artykuł został usunięty. Karę tę utrzymują z reguły państwa muzułmańskie, w wielu nadal apostazja podlega karze śmierci.

W Polsce głośne były sprawy Adama „Nergala” Darskiego za „profanację” Biblii na koncercie, Doroty Nieznalskiej za instalację artystyczną pokazującą genitalia na krzyżu czy Dody, która w wywiadzie prasowym określiła autorów Biblii jako „naprutych winem i palących jakieś zioła”. Dorota Rabczewska została skazana na karę grzywny w wysokości 5 tys. zł.

Pełna treść wysłanych pism:

Jako organizacja działająca w celu wspierania konstytucyjnej zasady rozdziału państwa i kościoła oraz wzmacniania ochrony przed dyskryminacją na tle religijnym, zwracamy się do Pana jako kandydata na urząd Prezydenta RP z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie:

Czy popiera Pan postulat usunięcia z Kodeksu karnego art. 196 i depenalizację przestępstwa „obrazy uczuć religijnych”:

Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W naszej ocenie w praktyce przestępstwo „obrazy uczuć religijnych” jest formą cenzury treści, które mogą krytykować dominujący w przestrzeni publicznej światopogląd katolicki i służy najczęściej ściganiu osób krytycznych wobec tego światopoglądu.

Ponadto w opinii fundacji nie ma rzetelnej możliwości zbadania czy zmierzenia „uczuć religijnych”, nawet kwestia zdefiniowania tego pojęcia rodzi poważne trudności.

Wprowadzenie ww. przepisu do Kodeksu karnego podyktowane było chęcią ochrony praw osób przynależących do mniejszościowych wspólnot wyznaniowych. Naszym zdaniem norma ta od dawna nie spełnia swojej roli. Wskazujemy również, że na gruncie prawa cywilnego istnieją odpowiednie regulacje, które zapewniają dostateczną ochronę istotnych wartości, jak np. ochrona dóbr osobistych.

Oczekujemy na Pana/Pani odpowiedź w terminie 14 dni od otrzymania niniejszego pisma. Informujemy, że udzielona odpowiedź zostanie upubliczniona. Prosimy o przesłanie odpowiedzi na adres wskazany w nagłówku pisma.