Lublin, 21 września 2021 r.
Dyrekcja Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 7
w Tomaszowie Mazowieckim
Przedszkole nr 19
ul. Strzelecka 14
97-200 Tomaszów Mazowiecki
e-mail: zesp.szk.przedszk.p19@interia.pl
Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z prośbą o poszanowanie praw rodziców i ich dzieci uczestniczących w nauczaniu przedszkolnym. Proszę o zwrócenie uwagi wszystkich pracowników przedszkola na poniższe istotne zagadnienia związane z obowiązującym prawem oraz wolnością sumienia.
I. Zasady organizowania nauki religii w przedszkolach są uregulowane w Rozporządzeniu MEN z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz.U. z 1992 r. nr 36 poz. 155 z późn. zm.), zwanego dalej Rozporządzeniem.
II. Zgodnie z § 1 ust. 2 Rozporządzenia niezbędną przesłanką dopuszczenia dziecka do uczestnictwa w zajęciach z religii w przedszkolu jest uprzednie otrzymanie przez dyrektora przedszkola oświadczenia w formie pisemnej, podpisanego przez rodzica (opiekuna prawnego) zawierającego imię i nazwisko dziecka, będącego jednocześnie życzeniem (deklaracją) jego uczestnictwa w zajęciach z określonej religii. Ponieważ w przedszkolu nie organizuje się zajęć z etyki rodzice (opiekuni prawni) dziecka przyjętego do przedszkola publicznego mogą wyrazić na piśmie wolę uczestniczenia dziecka w zajęciach ze wskazanej religii albo zachować milczenie w tej sprawie, co skutkuje tym, że dziecko nie uczestniczy w zajęciach z religii.
Zgodnie
z art. 53 ust. 7 Konstytucji RP Nikt nie może być obowiązany przez organy
władzy publicznej do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych
lub wyznania.
Z powyższych względów nie jest dopuszczalne odbieranie przez przedszkole „negatywnych deklaracji” wskazujących,
że dziecko nie będzie uczęszczało na religię. Rodzice nie mogą być poddawani
presji wynikającej z okoliczności towarzyszących złożeniu lub niezłożeniu oświadczenia
woli na etapie zapisów do przedszkola ani w żadnym innym czasie. Przykładem
zarówno presji, jak i złamania zasady nieujawniania światopoglądu jest
przedkładanie w obecności innych osób (np. na zebraniu rodziców) listy dzieci
zapisanych i niezapisanych na religię. Druki wniosków o przyjęcie dziecka do
przedszkola nie mogą zawierać pytań związanych z zamiarem uczęszczania dzieci
na zajęcia z określonej religii jako informacji żądanej bez podstawy prawnej.
III. Zgodnie z § 2 ust. 1. Rozporządzenia dyrekcja przedszkola ma obowiązek zorganizowania lekcji religii dla grupy nie mniejszej niż siedmiu wychowanków grupy przedszkolnej. Dla mniejszej liczby uczniów w oddziale (wychowanków w grupie) lekcje religii w przedszkolu powinny być organizowane w grupie międzyoddziałowej. W przypadku oddziałów przedszkolnych tworzonych po raz pierwszy, dla najmłodszych dzieci, których rodzice z istoty rzeczy nie składali pisemnych deklaracji uczestnictwa w zajęciach z religii w latach poprzednich, rozpoczęcie zajęć z religii, w danym oddziale przedszkolnym jest dopuszczalne dopiero po złożeniu co najmniej siedmiu pisemnych deklaracji przez rodziców i zapewnieniu odpowiedniej opieki dla tych dzieci z oddziału przedszkolnego, które nie uczestniczą w zajęciach z religii.
IV. Z uwagi na specyficzny tryb zatrudniania w przedszkolach księży, zakonnic, katechetek lub katechetów nie jest dozwolone prowadzenie zajęć w przedszkolach przez ww. osoby w innym zakresie niż zajęcia z religii, w zakresie określonym w pisemnym skierowaniu do danego przedszkola, wydanym przez właściwe władze zwierzchnie związku wyznaniowego. Katalog uprawnień ww. osób jest określony w § 5 i następnych paragrafach Rozporządzenia i nie może być interpretowany rozszerzająco (jako wyjątek od reguły).
V. Art. 53 ust. 4 Konstytucji RPwskazuje, iż religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób. Analogicznie należy rozumieć organizację pracy w przedszkolu.
Rzeczpospolita Polska, korzystając z podatków uiszczanych przez jej obywateli, ma zapewnić dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych. Optymalnym rozwiązaniem szanującym powyższe zasady jest umiejscowienie zajęć religii przed rozpoczęciem realizacji zajęć przedszkolnych obejmujących wszystkie dzieci lub, co wydaje się być trudniejsze, po zajęciach. Dzieci w wieku przedszkolnym mogą nie rozumieć, dlaczego są wyprowadzane z grupy rówieśników z powodu katechezy, a odłączenie od grupy może być przez nie odbierane jako niczym nieuzasadniona surowa kara. W tym zakresie ufam, że zarówno Państwa wiedza wynikająca z osiągnięć nauk pedagogicznych i psychologii, a także Państwa doświadczenie wychowawcze pozwolą na organizację zajęć z poszanowaniem dobrostanu wszystkich wychowanków.
VI. Dzieci niezapisane na zajęcia religii w przedszkolu nie mogą przebywać w tej samej sali, w której odbywają się zajęcia z religii dla innych dzieci z tego samego oddziału przedszkolnego. Zgodnie z § 3 ust. 3 Rozporządzenia przedszkole jest obowiązane zapewnić w czasie trwania zajęć z religii opiekę lub zajęcia wychowawcze dzieciom, które nie korzystają z nauki religii. Przepis ten wskazuje na opiekę lub zajęcia, które powinny odbywać się zamiast nauki religii w tym czasie, gdy pozostała część grupy uczestniczy w katechezie. Nie jest zgodne z powyższym przepisem przebywanie dzieci nieuczęszczających na religię w tej samej sali, w której odbywa się lekcja religii. Niezależne od niestosowania się w ten sposób do wymogów Rozporządzenia, nakazanie dziecku nieuczestniczącemu w lekcjach religii przebywania w sali, gdzie odbywa się katecheza, jest formą indoktrynacji. Dziecko chłonie treści religijne wbrew woli rodziców, co jest naruszeniem ich praw. W przypadku odmawiania modlitwy sytuacja może też nosić znamiona wymuszenia. Zgodnie z art. 53 ust. 6 Konstytucji RP Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.
VII. Zgodnie § 2 ust. 1. Rozporządzenia Uczestniczenie lub nieuczestniczenie w przedszkolnej albo szkolnej nauce religii lub etyki nie może być powodem dyskryminacji przez kogokolwiek w jakiejkolwiek formie,przedszkole powinno więc szczególnie skrupulatnie przestrzegać przepisów prawa oświatowego zawartych w Rozporządzeniu, zachowując standardy równości wobec prawa i wolności sumienia.
W związku z powyższym uprzejmie proszę o sprawdzenie, czy wszystkie procedury organizacyjne w Przedszkolu zostały przygotowane zgodnie z przepisami prawa, czy czynności faktyczne są wykonywane w Przedszkolu zgodnie z procedurami i przekazanie mi zwrotnie informacji w tym zakresie.
Załączam Państwu również prawidłowy wzór oświadczenia dla rodziców/opiekunów prawnych:
Oświadczenie
na podstawie § 1 ust. 2 w zw. z ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach wyrażam życzenie uczestniczenia mojego dziecka ……………………………………………………… w lekcjach religii ………………………. *
……………………….
* należy wskazać, o które wyznanie chodzi.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu