Lublin, 1 września 2025 r.
Szanowna Pani Barbara Nowak
Dyrektor Zespołu Szkół w Cieszynie
Cieszyn, ul. Kościelna 17
63-435 Sośnie
e-mail: zscieszyn@sosnie.pl
Szanowna Pani Dyrektor,
Z informacji umieszczonej w portalu Facebook na fanpejdżu szkoły (link: https://www.facebook.com/photo?fbid=122209904120136299&set=a.122121148298136299) wynika, iż uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego odbywa się w kościele rzymskokatolickim i obejmuje mszę, a także udostępnienie planów zajęć na rok szkolny 2025/2026.
Oznacza to, że uczniowie, którzy nie należą do wyznania katolickiego lub nie zechcą wziąć udziału w wydarzeniu o charakterze religijnym nie otrzymają planów zajęć. Osoba administrująca fanpejdż szkoły informuje, że są zobowiązani zgłosić się do wychowawców „po uroczystości” (jak rozumiem „po mszy?).
W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
– jak rozumieć organizację rozpoczęcia roku szkolnego w kościele w kontekście konstytucyjnego prawa do wolności sumienia i światopoglądu?
– czy uczniowie i rodzice niekatoliccy czują się komfortowo w związku z cytowanym porządkiem uroczystości, a szerzej – na co dzień w zarządzanej przez Państwa Szkole?
Powyższa sytuacja jest dyskryminująca dla uczniów należących do mniejszości światopoglądowych oraz narusza postanowienia Konstytucji RP m.in.:
Art. 25 ust. 2. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.
Art.30
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
Art. 32. ust. 1 Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
Art. 32 ust. 2 Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
Art. 53 ust. 6 Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.
Art. 53 ust. 7 Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.
Ponadto pragnę zwrócić Pani uwagę, że zgodnie z Ustawą o gwarancjach wolności sumienia z dnia 17 maja 1989 r. w art. 10 ust. 1 Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań.
Nadmieniam również, że wyjścia na wydarzenia religijne związane z uczęszczaniem na zajęcia z religii określonego wyznania, powinny być organizowane przez katechetów. Do Fundacji wpływa wiele skarg od nauczycieli, którzy zwracają uwagę na fasadowy charakter „prośby” dyrektorów szkół o opiekę nad uczniami podczas mszy lub w czasie odprowadzania do kościoła. Zwracam uwagę, że tego rodzaju „prośba”, kierowana przez przełożonego wobec pracowników w sposób zasadniczy łamie zapisy Konstytucji RP „Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483) w art 53 ust. 7). Nauczyciel „poproszony” przez przełożonego chcąc odmówić, jednocześnie zdradza, iż nie należy do wyznania rzymskokatolickiego.
Wydarzenia szkolne, zgodnie z neutralnym światopoglądowo statusem publicznych placówek oświatowych nie powinny rozpoczynać się mszą w kościele rzymsko-katolickim. Dyrektor szkoły może zaprosić wszystkich uczniów na uroczysty apel czy spotkania z wychowawcami, a informacja o mszy powinna być informacją dodatkową. Zaproszenie na msze w kościele rzymsko-katolickim nie powinno być kierowane bezpośrednio przez Dyrektora a jedynie przez katechetę lub środowiska, z którymi szkoła współpracuje. Informacja powinna również wskazywać, iż udział we mszy w odróżnieniu od udziału np. w apelu ma charakter nadobowiązkowy.
Mając na uwadze powyższe zagadnienia, bardzo prosimy o zwrócenie szczególnej uwagi na zapewnienie w kierowanej przez Panią placówce oświatowej poszanowania przepisów prawa oświatowego jak i konstytucyjnych norm oraz uprawnień rodziców i uczniów.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej działalności, wnoszę o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie informacji:
- Ilu uczniów uczy się obecnie w szkole?
- Ilu uczniów w szkole uczęszcza na lekcje religii rzymskokatolickiej (proszę o wynik liczbowy i procentowy)?
- Ilu uczniów w szkole uczęszcza na lekcje etyki (proszę o wynik liczbowy i procentowy)?
- Ile oświadczeń wskazujących na życzenie rodziców/opiekunów prawnych co do udziału ich dzieci w lekcjach etyki szkoła otrzymała w roku szkolnym 2022/2023, 2023/2024 i 2024/2025?
- W jaki sposób szkoła informuje uczniów i ich rodziców o możliwości wyrażenia życzenia udziału w lekcjach etyki i religii jednocześnie?
- W jaki sposób wyrażane jest życzenie rodziców w sprawie uczęszczania na lekcje religii lub/i etyki? Jeśli jest to druk prosimy o udostępnienie treści druku.
Wskazuję również, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy, określam następujący sposób i formę udostępnienia żądanych informacji, tj. wysyłka na wskazany powyżej adres e-mail fundacja.wor@gmail.com, jako załącznik do korespondencji elektronicznej.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
