W dniu 30 czerwca 2025 roku Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, ustami sędziego Przemysława Wity, ogłosił wyrok w sprawie dotyczącej protestu w Bazylice Archikatedralnej, który miał miejsce w dniu 25 października 2020 roku.
Tłem wydarzenia było orzeczenie tzw. „Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej” w sprawie przesłanki embriopatologicznej przerywania ciąży w którym uznano, iż art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży jest niezgodny z art. 38 w zw. z art. 30 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (K 1/20) oraz oświadczenie Arcybiskupa i Metropolity, przewodniczącego KEP Stanisława Gądeckiego, który to aprobatę wobec ww. „orzeczenia” wykazał.
W konsekwencji „wyroku” Trybunału Konstytucyjnego, w Polsce doszło do masowych protestów (w kilkuset miastach oraz zagranicą), będących podręcznikowym przykładem debaty publicznej, dotyczącej upadającej praworządności i praw reprodukcyjnych kobiet.
Jedna z manifestacji miała miejsce w dniu 25 października 2020 roku w Bazylice Archidiecezjalnej w Poznaniu. Uczestnicy wiecu wyszli przed ołtarz po zakończeniu odczytywania Ewangelii. Skandowali: „Mamy dość!”. Trzymali transparenty m.in. z hasłami: „Katoliczki też potrzebują aborcji”, „Katoliczko, nie jesteś sama” i o treściach antyklerykalnych. Rozrzucili ulotki i zaczęli klaskać.
Przed obliczem sądu stanęły finalnie 32 osoby. Zarzucano im popełnienie występku z art. 195 § 1 kodeksu karnego, który głosi: „Kto złośliwie przeszkadza publicznemu wykonywaniu aktu religijnego kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”
W dniu 13 marca 2023 roku Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu nieprawomocnie uniewinnił oskarżonych od zarzucanego im czynu. Zgodnie z tym wyrokiem, zachowanie protestujących stanowiło przejaw wolności wypowiedzi i zgromadzeń. Prokuratura nie zgodziła się z tym wyrokiem i złożyła apelację.
W dniu 21 listopada 2023 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrok ten uchylił, nakazując ponowne rozpoznanie sprawy.
Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2025 r. Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu nieprawomocnie warunkowo umorzył postępowanie karne w stosunku do wszystkich oskarżonych na okres próby jednego roku. Nakazał im także zapłatę jednego tysiąca złotych na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej oraz obciążył ich kosztami procesu.
Wyrok ten zostanie zaskarżony nie tylko przez obrońców, lecz prawdopodobnie także przez prokuraturę, która domagała się skazania wszystkich oskarżonych.
Fundacja Wolność od Religii wyraża zaniepokojenie zapadłym wyrokiem. Po raz kolejny (niesłusznie w naszej ocenie) oskarżonym przypisano winę, równocześnie błędnie ustalono, iż zachowanie oskarżonych cechowała „złośliwość”. Tymczasem owa „złośliwość” (bezproduktywna obraźliwość) oznacza działanie, które cechuje świadoma chęć sprawienia dolegliwości wynikająca z chęcią poniżenia, wyszydzenia, będąca przejawem negatywnego nastawienia woli działającego, zamierzających do dokuczenia innym osobom lub ich poniżenia. Wynikać musi z niemożliwej racjonalnie do umotywowania woli zaszkodzenia innym osobom, dużego natężenia złej woli, przejawiającego się nieuzasadnioną niechęcią, wrogością oraz brakiem racjonalnych przyczyn zaistnienia. Takiej „złośliwości” po stronie oskarżonych Fundacja Wolność od Religii nie dostrzega.
Twierdzimy, iż zachowanie protestujących w dniu 25 października 2020 r. w Bazylice Archidiecezjalnej w Poznaniu nie mogło być, w perspektywie obiektywnej, postrzegane jako bezpośrednie lub pośrednie nawoływanie do przemocy lub jako uzasadnienie przemocy, nienawiści lub nietolerancji, jak także nie stanowiło przejawu podżegania do nienawiści albo nietolerancji religijnej, albowiem stanowiło głos w toczącej się debacie publicznej, pokojowy i nieprzemocowy przejaw wolności wypowiedzi i wolności zgromadzeń. Jesteśmy wciąż przekonani, iż granice wolności wypowiedzi i zgromadzeń nie zostały przez oskarżonych przekroczone, co powinno skutkować brakiem reakcji prawnokarnej na ich protest.
Kontynuujemy dalsze wspieranie oskarżonych w tym nierównym boju. Fundacja Wolność od Religii została dopuszczona do udziału w tym postępowaniu jako strona społeczna. Nasi przedstawiciele są obecni na każdym terminie rozprawy, składamy także pisemne stanowiska amicus curiae (opinie przyjaciela sądu), przedstawiające m.in bogaty dorobek orzeczniczy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie wolności wypowiedzi i zgromadzeń.
Zachęcamy do wspierania Fundacji Wolność od Religii. Nasze zaangażowanie w procesy sądowe wymaga nie tylko merytorycznego przygotowania, lecz także konieczności podróży do sądów w różnych częściach Polski. Wychodzimy z założenia, iż obecność naszych przedstawicieli na rozprawach wspiera osoby niesłusznie oskarżane. By aktywnie angażować się w takie postępowania, Wasze wsparcie jest nieocenione. To dzięki Wam bierzemy udział w tych postępowaniach, czyniąc to w głębokim przekonaniu, iż niesłuszne oskarżenia o przestępstwa obrazy uczuć religijnych i wskazane powyżej złośliwe przeszkadzanie w akcie religijnym to zjawiska niepokojące, które należy skrupulatnie monitorować.
#32oskarżonych #sprawapoznańska #obrazauczućreligijnych #art196kk #wolność #prokuratura #religia #koalicja15października #aborcja #trybunałJulii
Więcej: