Lublin, 19 lutego 2024 r.
Dot.: Uwagi dotyczące projektu zmiany Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych
W ramach programu Równość w Szkole – działania na rzecz praw osób bezwyznaniowych zajmujemy się od ponad dziesięciu lat problemami osób bezwyznaniowych w polskim szkolnictwie w tym m.in. łamaniem wolności sumienia, wymuszeniami, dyskryminacją oraz indoktrynacją. W związku z ogłoszonymi konsultacjami publicznymi w sprawie zmiany polegającej na rezygnacji z wliczania do średniej ocen rocznych lub końcowych – ocen klasyfikacyjnych z religii i etyki, przesyłamy naszą opinię.
Wliczanie oceny z religii do średniej z ocen uważamy za jeden z elementów niedopuszczalnego systemowego nacisku na uczniów, którzy stawiani są wobec alternatywy: uczęszczanie na lekcje religii bądź gorsza pozycja w rywalizacji o miejsca w szkołach średnich. Relatywnie łatwa do uzyskania ocena celująca z religii ułatwia znacznie osiągnięcie świadectwa z wyróżnieniem, które jest silnie punktowane w rekrutacji do szkół średnich. Jest to zjawisko szczególnie niesprawiedliwe wobec uczniów ze szkół, gdzie niedostępne są lekcje etyki (znaczna większość szkół publicznych w Polsce nie oferuje lekcji etyki!).
Nie ma żadnego wiążącego uzasadnienia, by jeden z przedmiotów dodatkowych i nieobowiązkowych był premiowany wliczaniem oceny do średniej. Przeciwnie – ze względu na formacyjny charakter tego przedmiotu, sytuacja w której ocena z katechezy jest wliczana do średniej z ocen, nie powinna mieć nigdy miejsca.
Zmiana obecnego stanu rzeczy, który de facto oznacza dodatkowe punkty w rekrutacji do szkół średnich dla katolików, jest kwestią elementarnej sprawiedliwości wobec wszystkich uczennic i uczniów niekatolickich, którzy są ofiarami systemowego wykluczenia.
Chcemy także zauważyć i podkreślić, że wliczanie oceny z religii do średniej z ocen nie jest jedyną niesprawiedliwością tego typu w polskim szkolnictwie. Kwestiami analogicznymi do czerwonego paska na świadectwie, zdobywanego oceną celującą z religii (dodatkowe punkty w rekrutacji do szkoły średniej dla katolików) są np. konkursy powiatowe o tematyce religijnej premiowane punktami w rekrutacji do szkół średnich (punkty tylko dla katolików) czy szkolne wydarzenia religijne z nagrodami np. bal świętych, gdzie za przebranie jest nagroda w postaci „dnia bez pytania” („dzień bez pytania” tylko dla katolików). Liczymy na to, że dyskryminacja i wykluczenie wobec uczniów i rodziców bezwyznaniowych oraz z mniejszości wyznaniowych zostaną w pełni zauważone i konsekwentnie zniesione.
Pozostajemy do dyspozycji.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska
zarządu