Fundacja Wolność od Religii popiera zmiany zmierzające do równouprawnienia uczniów, do czego niezbędne jest zniesienie tzw. „okienek” dla uczniów nieuczęszczających na katolicką katechezę (nakaz organizowania lekcji religii przed lub po obowiązkowych lekcjach). Popieramy również zmniejszenie wymiaru liczby lekcji etyki i religii do jednej godziny w tygodniu. Wyżej wymienione zmiany postrzegamy zdecydowanie jako krok w dobrą stronę, chcemy jednak stanowczo podkreślić, że są niewystarczające. Rozporządzenie powinno być zmienione w całości, kompleksowo tak, żeby zakończyły się zjawiska segregacji, dyskryminacji i indoktrynacji uczniów wynikające z regulacji wprowadzonych przez MEN 14 kwietnia 1992 r.
Do absolutnie niezbędnego minimum zaliczamy w pierwszej kolejności zmniejszenie wymiaru „religii” w przedszkolu z dwóch do jednej jednostki przedszkolnej tygodniowo (ze względu na dolegliwości, docelowo, zajęcia tego typu w ogóle nie powinny mieć miejsca w przedszkolach publicznych). Religia w przedszkolu powoduje wiele dolegliwych problemów dla rodziców z innych grup niż katolicka, małe dzieci traktują wyprowadzanie je z grupy jako karę, powoduje to niepotrzebne cierpienia najmłodszych.
Za konieczne uważamy również zniesienie możliwości odwoływania lekcji (zwalniania uczniów) z powodu tzw. rekolekcji i wycofanie zmian dot. rekolekcji wprowadzonych przez min. Zalewską w 2017 r. Odwoływanie lekcji z powodu rekolekcji prowadzi często w szkołach publicznych do rozwiązań o charakterze segregacji i dyskryminacji oraz niepotrzebnych napięć w społecznościach szkolnych, wycofanie zmian z 2017 r. jest to niezbędne do zagwarantowania wolności sumienia nauczycieli.
Za niezbędne dla równouprawnienia uczniów uważamy także zrealizowanie grupy poniższych postulatów związanych z treścią obowiązującego Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach oraz z notowanych od wielu lat nadużyć i kłopotów wynikających ze sposobów realizacji tegoż rozporządzenia. Postulujemy wprowadzenie (lub podkreślenie obowiązujących prawem) następujących rozwiązań:
1. Zagwarantowanie realnej dobrowolności deklaracji uczestnictwa w lekcjach etyki lub religii dowolnego wyznania oraz realnej intencjonalności i oddolności wyrażania woli uczestnictwa w ww. lekcjach (lekcje organizowane na życzenie rodziców, a nie odgórnie), włącznie z zakazem nagabywania rodziców w tej sprawie przez szkoły. Należy wyartykułować zakaz zbierania oświadczeń o nie zapisaniu się na lekcje etyki lub religii oraz zakaz wymuszania ponawiania oświadczeń na początku każdego roku szkolnego.
2. Wyartykułowanie zakazu zbierania przez szkoły informacji na temat wyznania (lub jego braku) uczniów i ich rodziców w jakiejkolwiek formie (w tym zakaz zbierania deklaracji o udziale w praktykach religijnych).
3. Wprowadzenie samodzielnej decyzji uczniów na temat uczestniczenia w lekcjach etyki i religii od ukończenia 15. roku życia.
4. W przedszkolach zajęcia z religii powinny być nieobowiązkowe, umieszczane w ciągu dnia wyłącznie po bloku 5 obowiązkowych godzin zajęć wychowania przedszkolnego.
5. Określona powinna zostać rola ministerstwa edukacji w tworzeniu programów nauczania i podręczników zarówno etyki jak i religii.
6. Ustanowiony powinien zostać gościnny charakter udziału katechetów w obradach Rad Pedagogicznych (bez prawa głosu).
7. Należy wprowadzić oddzielne świadectwo z etyki i religii wręczane przez nauczyciela danego przedmiotu.
8. Należy znieść wszelkie inne wykluczające mechanizmy analogiczne do czerwonego paska na świadectwie zdobywanego oceną celującą z religii (dodatkowe punkty w rekrutacji do szkoły średniej dla katolików), np. konkursy powiatowe o tematyce religijnej premiowane punktami w rekrutacji do szkół średnich (punkty tylko dla katolików) czy szkolne wydarzenia religijne z nagrodami np. bal świętych, gdzie za przebranie jest nagroda w postaci „dnia bez pytania” („dzień bez pytania” tylko dla katolików).
9. Szkoła powinna mieć obowiązek przygotowania sposobu dokumentacji lekcji religii, zapewniając jednocześnie ochronę danych osobowych osób nie uczęszczających na lekcje religii (dane wrażliwe). Szkoła nie powinna w żadnej formie udostępniać danych, z których wynikałoby, na zajęcia z jakiej religii (bądź etyki) uczeń uczęszczał.
10. Należy wyprowadzić rekolekcje ze szkół. Przepis, który przyznaje uczniom uczęszczającym na lekcje religii zwolnienie na udział w rekolekcjach wielkopostnych znacznie wykracza poza zobowiązania zawarte w Konkordacie i w Ustawie Prawo Oświatowe. Rzecznik praw obywatelskich w 2017 r. zwracał ponadto uwagę, że określenie „rekolekcje wielkopostne” zawarte w rozporządzeniu dot. nauki religii ma charakter kanoniczny, a nie publicznoprawny. Rodzice w każdej sytuacji mogą zwalniać swoje dzieci z zajęć dydaktycznych, nie jest wymagany jakikolwiek dodatkowy zapis w rozporządzeniu dot. nauki religii.
11. Niezbędne jest zagwarantowanie świeckiego ceremoniału szkolnego – święta, a szczególnie rozpoczęcie i zakończenie roku powinny mieć charakter i treści neutralne światopoglądowo. Pod żadnym pozorem nie mogą zawierać elementów rytu religijnego (typu święcenie plecaków), ani nie mogą być organizowane w siedzibach związków wyznaniowych.
12. Należy zagwarantować neutralną sferę symboliczną szkoły, tj. wybór patrona, godła, hymnu, korytarze, sale szkolne oraz strony internetowe i media społeczne itp. wolne od propagandy religijnej.
Ślijcie swoje uwagi poprzez formularz tutaj:
https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390003/komentarz