W dniu 24 marca zwróciliśmy się z pismem do Przewodniczącego Rady Miasta Zakopane, przesłanym do wiadomości Burmistrza Miasta Zakopane, Wojewody Małopolskiego oraz Rzecznika Praw Obywatelskich, w sprawie podjęcia inicjatywy uchwałodawczej uchylającej zapis statutu Rady Miasta odnoszący się obowiązku rozpoczynania każdej sesji Rady „Modlitwą za Ojczyznę” o następującej treści:
2. Każdorazowe otwarcie sesji Rady poprzedza „Modlitwa za Ojczyznę” Księdza Piotra Skargi o treści: Boże, Rządco i Panie narodów, z ręki i karności Twojej racz nas nie wypuszczać, a za przyczyną Najświętszej Panny, Królowej naszej, błogosław Ojczyźnie naszej, by Tobie zawsze wierna, chwałę przynosiła Imieniowi Twemu a syny swe wiodła ku szczęśliwości. Wszechmogący wieczny Boże, spuść nam szeroką i głęboką miłość ku braciom i najmilszej Matce, Ojczyźnie naszej, byśmy jej i ludowi Twemu, swoich pożytków zapomniawszy, mogli służyć uczciwie. Ześlij Ducha Świętego na sługi swoje, rządy kraju naszego sprawujące, by wedle woli Twojej, ludem sobie powierzonym mądrze i sprawiedliwie zdołali kierować. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Jako organizacja, której celem jest wspieranie praw osób niereligijnych oraz promowanie standardu równości obywateli wobec prawa i umacnianie konstytucyjnej zasady bezstronności światopoglądowej władz publicznych, wzywamy Pana do podjęcia inicjatywy uchwałodawczej, która zmierzać będzie do uchylenia przywołanego powyżej fragmentu Statutu.
Zapis Statutu wprowadzający obowiązkową modlitwę przed sesją rady miasta jest sprzeczny z wyrażoną w art. 25 ust. 2 Konstytucji RP zasadą bezstronności światopoglądowej organów władzy publicznej: Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.
Konstytucyjna zasada bezstronności światopoglądowej władzy publicznej została również skonkretyzowana i wzmocniona w art. 10 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania: Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań.
W naszej ocenie obecność w Statucie Miasta Zakopane – a zatem jednostki samorządu terytorialnego, która mieści się w zakresie władzy publicznej – zapisu dotyczącego obowiązkowej modlitwy przed każdą sesją Rady Miasta stanowi rażące naruszenie zasady bezstronności władz publicznych. Obowiązkiem organu samorządu terytorialnego jest przestrzeganie konstytucyjnej zasady rozdziału państwa i religii, podczas gdy obecna treść §18 Statutu jednoznacznie wskazuje, że Rada Miasta utożsamia się i faworyzuje wyznanie rzymsko-katolickie.
Jednocześnie wskazujemy, że takie zapisy naruszają prawo do wolności wyznania i przekonań wszystkich radnych, którzy nie są katolikami. Zapis, który obligatoryjnie wprowadza modlitwę przed każdą sesją Rady Miasta stawia te osoby poza tworzoną wspólnotą samorządową i szereguje je w kategoriach obywateli drugiej kategorii.
W szerszym kontekście wskazujemy również, że wprowadzenie obowiązkowej modlitwy w Statucie Miasta jest wyrazem lekceważenia wobec wszystkich mieszkańców Miasta Zakopane, którzy są niereligijni lub należą do innych niż katolickiego kościołów i obrządków.
Żadna władza publiczna, również samorządowa, nie jest uprawniona do stanowienia prawa, które wprowadzałoby elementy kultu religijnego do porządku funkcjonowania organu publicznego.
Fundacji znane jest konstytucyjne prawo każdego obywatela do wyrażania swoich przekonań religijnych w przestrzeni publicznej, ale wprowadzenie obowiązku przeprowadzania modlitwy nie jest nie tylko przekroczeniem tej zasady ale jej zaprzeczeniem, ponieważ przybiera formę obowiązku, któremu mają zostać poddani wszyscy członkowie Rady Miasta.
Modlitwa może być spontaniczną formą wyrażenia religijności części radnych, natomiast w obecnej sytuacji jest formą opresji władzy, która nie respektuje jednej z konstytucyjnych zasad ustrojowych.
Na marginesie rozważań pragniemy również zauważyć, że Państwa modlitwa przywołuje osobę księdza Piotra Skargi – głównego orędownika kontrreformacji, który żył na przełomie XVI i XVII wieku. Wskazujemy, że ksiądz Skarga znany jest ze skrajnie agresywnego i pogardliwego nastawienia do innych chrześcijańskich wyznań, np. luteran. Pragniemy przytoczyć niektóre z wypowiedzi tej postaci historycznej:
Upadnie wszytko królestwo wasze, jeśli ten nowy stan, z którym się to ciało nie urodziło, do niego, to jest ewangelik! abo raczej wszytki heretyk!, przyjmiecie.;
Bo jeśli wy czci Bożej, czci Chrystusa Boga swego, od heretyków, którzy blużnią bóstwo jego, którzy potwarzają oblubienicę namilszą jego, którzy niszczą Kościół jego, bronić będziecie;
Katolicka nauka i wiara bogobojność i cnoty z niej idące między ludźmi szczepi; a heretyctwo i nauka ich barzo cnoty suszy i korzeń im podcina.
Pozostawiamy do oceny Przewodniczącego czy obecność modlitwy autorstwa Piotra Skargi służy budowaniu wspólnoty obywatelskiej i poczucia równouprawnienia wszystkich obywateli oraz harmonii i współpracy międzyreligijnej.
Pełna treść pisma:
W dniu 20 kwietnia otrzymaliśmy odpowiedź od Pana Jana Gluca, Przewodniczącego Rady Miasta Zakopane. Fundacja została poinformowana, że modlitwa wpisana w statucie miasta w 2003 r. to poszanowanie tradycji. Udział w modlitwie nie jest obowiązkowy, a radni którzy nie chcą uczestniczyć w tej części „obrad” nie muszą gdyż stwierdzenie quorum następuję po odmówieniu modlitwy.
