Szanowna Pani Ksenia Bukowska
Dyrektor Szkoły Podstawowej w Szczęsnem
ul. Orla 56
05-825 Grodzisk Mazowiecki
e-mail: sekretariat@szczesne.szkola.pl
Szanowna Pani Dyrektor,
Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii, w ramach prowadzonej kampanii społecznej na rzecz przestrzegania w naszym kraju prawa oświatowego zwracam się z wnioskiem o zmianę sposobu odbierania oświadczeń w sprawie udziału uczniów w lekcjach religii i/lub etyki.
Od rodziców uczniów uczęszczających do szkoły otrzymaliśmy informację, że rodzicom, którzy nie zapisali dzieci na zajęcia religii rzymskokatolickiej, szkoła przedkłada do podpisania druk pn.”Rezygnacja z udziału mojego dziecka w zajęciach religii/etyki”, którego treść narusza obowiązujące przepisy oraz prawa obywatelskie.
Nie jest dopuszczalne przez przepisy prawa odbieranie przez szkołę od rodziców lub uczniów oświadczeń (negatywnych deklaracji) wskazujących, że uczeń nie będzie uczęszczał na religię lub etykę. Procedura przyjmowania przedmiotowych oświadczeń od rodziców lub uczniów nie może bowiem naruszać dyspozycji art. 53 ust. 7 Konstytucji RP, który wskazuje, że Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania, a także Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.
Przyjęta przez szkołę procedura nie może również kolidować z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155) przez naruszający prawo do milczenia wymóg negatywnego oświadczenia woli.
Na mocy § 1 ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 14 kwietnia 1992 roku, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2017 roku §1 ust. 1 W publicznych przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych, zwanych dalej „przedszkolami”, organizuje się naukę religii na życzenie rodziców. W publicznych szkołach podstawowych i szkołach ponadpodstawowych, zwanych dalej „szkołami”, organizuje się naukę religii i etyki:
1) w szkołach podstawowych – na życzenie rodziców;
2) w szkołach ponadpodstawowych – na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii i etyki decydują uczniowie.
1a. W przedszkolach zajęcia religii uwzględnia się w ramowym rozkładzie dnia. W szkołach zajęcia religii i etyki uwzględnia się w tygodniowym rozkładzie zajęć.
2. Życzenie, o którym mowa w ust. 1, jest wyrażane w formie pisemnego oświadczenia. Oświadczenie nie musi być ponawiane w kolejnym roku szkolnym, może jednak zostać zmienione.
3.Uczestniczenie
lub nieuczestniczenie w przedszkolnej albo szkolnej nauce religii lub etyki nie
może być powodem dyskryminacji przez kogokolwiek w jakiejkolwiek formie.
Mając powyższe na uwadze,
zwracam Pani uwagę, że niezbędną przesłanką dla zorganizowania
w ramach planu zajęć szkolnych nauki religii lub etyki jest uprzednie
otrzymanie od rodzica
(opiekuna prawnego) oświadczenia w
formie pisemnej podpisanego przez rodzica (opiekuna prawnego) obejmującego
oznaczenie imienia i nazwiska ucznia oraz jego życzenie (deklarację)
uczestnictwa w zajęciach z określonej religii lub etyki.
Innymi słowy brak takiego oświadczenia, złożonego do dokumentacji prowadzonej przez szkołę, powoduje brak niezbędnej przesłanki do dopuszczenia takiego ucznia do zajęć z religii lub etyki.
Ponadto zgodnie z art. 53 ust. 3 i ust. 4 w związku z art. 48 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami; religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób. W związku z tym to rodzice decydują o religijnym wychowaniu dziecka. Niedopuszczalne jest, aby szkoła w ramach opieki narzucała uczniom obowiązek przebywania w tej samej sali, w której odbywa się lekcja religii, gdyż jest to istotnym naruszeniem Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Wnoszę również o niezwłoczne utworzenie „klas wirtualnych’ dla tych uczennic i uczniów, którzy są zapisani na lekcje religii.
Program obejmujący dziennik elektroniczny umożliwia utworzenie dla lekcji religii tzw. „klasy wirtualnej”, która pozwoli kierować informacje tylko do oznaczonego grona adresatów – tj. rodziców dzieci, które uczestniczą w tych zajęciach. Nie ma żadnego uzasadnienia dla prowadzenia dziennika elektronicznego w taki sposób, by rodzice, którzy nie życzą sobie, aby ich dzieci uczestniczyły w lekcjach religii, otrzymywali powiadomienia lub informacje o takich zajęciach za pośrednictwem dziennika elektronicznego czy też, co gorsza, by w dzienniku elektronicznym odnotowywano zwolnienie czy nieobecność ucznia z lekcji religii w sytuacji, gdy dziecko nie było w ogóle zapisane na lekcje religii. Przetwarzanie danych osobowych przez katechetę w tym zakresie nie ma podstawy prawnej (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/W).
Rodzic ucznia który nie został zapisany na lekcje religii umiejscowione na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej, nie powinien widzieć tego przedmiotu w planie zajęć dziecka. Co za tym idzie dziecko nie ma obowiązku przebywania w szkole, a szkoła nie ma obowiązku opiekowania się nim, zaś rodzice nie muszą „przejmować opieki na skutek rezygnacji z udziału w religii”, jeśli religia organizowana jest na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej.
Dyrektor szkoły działa na podstawie i w granicach obowiązującego prawa, w związku z tym proszę o natychmiastowe naniesienie zmian w dokumentach szkolnych i poinformowanie fundacji.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
W dniu 12 września wpłynęła odpowiedź dyrekcji szkoły. Dziękujemy za zrozumienie i wprowadzenie zmian.
Dzień dobry,
Szkoła Podstawowa w Szczęsnem działa od 1 września 2022 (czyli od 12 dni, wliczając w to weekendy). Staramy się jak jak najlepiej zorganizować jej pracę i działalność w tym organizację zajęć Religii. Takie deklaracje woli uczęszczania na zajęcia Religii zostały przez naszych rodziców złożone i podpisane. Druki rezygnacji zostaną zniszczone.
Dzieci, które nie biorą udziału w zajęciach, mają zapewnioną opiekę w innej sali.
Osoby uczące Religii, zostały zobligowane do utworzenia wirtualnych klas swojego przedmiotu.
Zgłoszone uwagi, zostaną bardzo szybko skorygowane.
Pozdrawiam
Ksenia Bukowska