Rekrutacja do szkół „bez presji”, rodzic ma prawo do milczenia w sprawie udziału dziecka w lekcjach religii. Interwencja fundacji w sprawie niewłaściwych pytań w podaniu o przyjęcie dziecka do szkoły podstawowej nr 204 w Warszawie.

Aktualności Działania Religia/etyka w szkole

Lublin, 18 czerwca 2021 r.

Dyrekcja Szkoły Podstawowej nr 204
im. 19 Pułku Ułanów Wołyńskich
ul. Bajkowa 17/21
04-855 Warszawa 

sp204@bajkowa.edu.pl

dot. niezgodnych z prawem oświatowym zapisów w „Podaniu o przyjęcie ucznia do klas I-VIII”  

Szanowni Państwo,

Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej kampanii społecznej na rzecz przestrzegania w naszym kraju prawa oświatowego, a także uwzględnienia i poszanowania praw mniejszości wyznaniowych i mniejszości bezwyznaniowej, rodziców i ich dzieci, które nie uczęszczają na lekcje religii rzymskokatolickiej oraz w imię przestrzegania fundamentalnej zasady państwa demokratycznego tj. ochrony praw mniejszości i równości obywateli wobec prawa zwracam się do Państwa z wnioskiem o zmianę sposobu odbierania oświadczeń w sprawie udziału uczniów w lekcjach religii i/lub etyki.

Na zasadzie § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach W publicznych przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych, zwanych dalej „przedszkolami”, organizuje się naukę religii na życzenie rodziców. W publicznych szkołach podstawowych i szkołach ponadpodstawowych, zwanych dalej „szkołami”, organizuje się naukę religii i etyki:

1)     w szkołach podstawowych – na życzenie rodziców

2)     w szkołach ponadpodstawowych – na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii i etyki decydują uczniowie.

Życzenie, o którym mowa powyżej jest wyrażane w formie pisemnego oświadczenia. Oświadczenie nie musi być ponawiane w kolejnym roku szkolnym, może jednak zostać zmienione w każdym czasie.

Powyższe przepisy w sposób jednoznaczny wskazują, że jedyną dopuszczalną prawnie formą wyrażenia woli uczestniczenia uczniów w lekcjach określonej religii lub etyki jest pisemne „życzenie”wyrażone przez rodziców (odpowiednio pełnoletnich uczniów). Nie jest przy tym dopuszczalne przez przepisy prawa odbieranie przez szkołę lub przedszkole publiczne od rodziców lub uczniów oświadczeń (negatywnych deklaracji) wskazujących, że uczeń nie będzie uczęszczał na religię lub etykę,  lub też przedkładanie rodzicom wzorów oświadczeń, które preferują wybór zajęć z jakiejkolwiek religii lub z etyki tak jak ma to miejsce w przypadku podania przedkładanego przez szkołę i udostępnionego w witrynie internetowej placówki:

http://www.bajkowa.parafia.info.pl/art_images/art_908/img8961.pdf

Procedura przyjmowania przedmiotowych oświadczeń od rodziców lub uczniów nie może bowiem naruszać dyspozycji art. 53 ust. 7 Konstytucji RP, który wskazuje, że Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.

Z istoty rzeczy życzenie rodziców nie może być złożone przed zakończeniem kwalifikacji/rekrutacji dzieci do szkoły, a zatem z oczywistych względów nie może być zawarte w podaniu o przyjęcie dziecka tj. kandydatki lub kandydata do szkoły, których dane osobowe są przetwarzane w procedurze rekrutacyjnej (cel przetwarzania danych osobowych).

Przyjęta przez szkołę procedura nie może również kolidować z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155) przez naruszający prawo do milczenia wymóg negatywnego oświadczenia woli.

Ponadto Rzecznik Praw Obywatelskich w swojej korespondencji z ministerstwem z 2018 r. uznaje za wartą upowszechnienia dobrą praktykę, jaką jest rozdawanie rodzicom
i uczniom formularzy, w których zaznaczaliby, czy życzą sobie zorganizowania lekcji religii lub etyki. W formularzach powinna być informacja, że możliwe jest uczęszczanie jednocześnie na lekcje różnych religii i etyki. Dyrektorzy szkół i kuratorzy oświaty winni upowszechniać wiedzę, że uczniowie nie są zmuszeni wybierać między tymi lekcjami.

Umieszczanie we wzorach oświadczeń dla rodziców wyłącznie jednego przedmiotu z zajęć nadobowiązkowych, które wskazuje rozporządzenie narusza konstytucyjne uprawnienia uczniów i rodziców do równego traktowania (Art. 32 Konstytucji RP Wszyscy są wobec prawa równi i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne (ust. 1). Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (ust. 2).). Szkoła w ten sposób dyskryminuje rodziców chcących zapisać dzieci na lekcje etyki i stwarza wrażenie, że nie ma możliwości organizacji zajęć w tej placówce oświatowej, nawet wówczas gdy rodzice wyrażą takie życzenie.

Załączam Państwu prawidłowy wzór oświadczenia dla rodziców/opiekunów prawnych:

Oświadczenie

na podstawie § 1 ust. 2 w zw. z ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach wyrażam życzenie uczestniczenia mojego dziecka  ………………………………………………………  w lekcjach …………………. *

……………………….

* Należy wpisać nazwę przedmiotu: religia, etyka. Można wyrazić życzenie uczestniczenia w lekcjach z obu przedmiotów jednocześnie. W przypadku wpisania religii należy wskazać, o które wyznanie chodzi.

W związku z powyższym wnoszę o odpowiednią zmianę stosowanego przez Państwa wzoru podania, poprzez usunięcie jakichkolwiek odniesień dotyczących zamiaru uczęszczania kandydatek lub kandydatów na lekcje określonej religii, jako informacji żądanej przez Państwa bez podstawy prawnej, z oczywistym naruszeniem prawa oświatowego,  jak i art. 53 ust. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Z wyrazami szacunku

Dorota Wójcik
prezeska zarządu

W dniu 22.06.2021 r. wpłynęła następująca odpowiedź od Pani Moniki Prochot, Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 204:

Szanowni Państwo,

w odpowiedzi na pismo z dnia 18 czerwca 2021 r. informuję, że podany przez Państwa link do strony szkoły jest nieaktualny. Od 3 lat szkoła posiada inną domenę, na której znajdują się dokumenty, które są zgodne z § 1 ust. 1 Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach w publicznych przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych.

Jednocześnie zwrócę się do operatora poprzedniej strony o usunięcie nieaktualnych plików.

Z poważaniem

Monika Prochot

Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 204

monika.prochot@bajkowa.edu.pl  

Na przesłaną wiadomość fundacja udzieliła następującej odpowiedzi:


Szanowna Pani Dyrektor,

uprzejmie dziękuję za przesłaną odpowiedź. Wniosek o przyjęcie do szkoły, który przedkładają Państwo rodzicom do chwili obecnej (a dokładnie do dnia otrzymania pisma z fundacji) zawiera pytanie o nieuczestniczenie w lekcjach religii. Był on zamieszczony i na starej i na nowej stronie szkoły.
Jak można zauważyć, z dniem 20 czerwca zmodyfikowali Państwo jego treść na nowej stronie szkoły zgodnie z naszymi uwagami i obecnie stosują się Państwo do zapisów rozporządzenia.

W związku z powyższym dziękujemy w imieniu rodziców i uczniów.

Z poważaniem
Dorota Wójcik

prezeska zarządu

Link do poprawionego na skutek interwencji fundacji podania o przyjęcie dziecka do szkoły:

https://bajkowa.edu.pl/rekrutacja-2122,20,pl