Technikum nr 10 w Warszawie religia „w środku” planu zajęć, a uczniowie klas pierwszych zmuszani są do uczestnictwa dopóki „rodzice ich nie wypiszą”, skarga fundacji do Kuratorium Oświaty w Warszawie

Lublin, 18 września 2025 r.

Dyrekcja Technikum nr 10
Zespół Szkół nr 4 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego
ul. Szczęśliwicka 46
02-353 Warszawa
e-mail: kontakt.zs4@eduwarszawa.pl

Szanowni Państwo,

Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii, w ramach prowadzonej kampanii społecznej na rzecz przestrzegania w naszym kraju prawa oświatowego zwracam się z wnioskiem o umieszczenie religii katolickiej na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej w planach zajęć wszystkich uczniów, zaprzestanie zmuszania uczniów klas pierwszych do udziału w zajęciach religii rzymskokatolickiej oraz zmianę sposobu odbierania oświadczeń w sprawie udziału uczniów w lekcjach religii i/lub etyki.

Od rodziców uczniów klas pierwszych otrzymaliśmy informacje, że wymagają Państwo składania oświadczeń dot. odmowy udziału w zajęciach religii rzymskokatolickiej, gdyż wszyscy uczniowie zostali przez szkołę zapisani automatycznie. Ponadto, wg. posiadanych informacji, pod groźbą wpisywania nieobecności nakazuje się uczniom obecność na religii katolickiej do czasu złożenia przez rodziców na zebraniu, oświadczeń o NIEUCZĘSZCZANIU.

Pragnę zwrócić Państwa uwagę na fakt, że nie jest dopuszczalne przez przepisy prawa odbieranie przez szkołę od rodziców lub uczniów oświadczeń (negatywnych deklaracji) wskazujących, że uczeń nie będzie uczęszczał na religię lub etykę,  lub też przedkładanie rodzicom wzorów oświadczeń, które preferują wybór zajęć z jakiejkolwiek religii lub z etyki. Procedura przyjmowania przedmiotowych oświadczeń od rodziców lub uczniów nie może bowiem naruszać dyspozycji art. 53 ust. 7 Konstytucji RP, który wskazuje, że Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania, a także Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w  sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.

Na mocy § 1 ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 14 kwietnia 1992 roku, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2017 roku §1 ust. 1  W publicznych przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych, zwanych dalej „przedszkolami”, organizuje się naukę religii na życzenie rodziców. W publicznych szkołach podstawowych i szkołach ponadpodstawowych, zwanych dalej „szkołami”, organizuje się naukę religii i etyki:

1) w szkołach podstawowych – na życzenie rodziców;

2) w szkołach ponadpodstawowych – na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii i etyki decydują uczniowie.

1a.  W przedszkolach zajęcia religii uwzględnia się w ramowym rozkładzie dnia. W szkołach zajęcia religii i etyki uwzględnia się w tygodniowym rozkładzie zajęć.

2. Życzenie, o którym mowa w ust. 1, jest wyrażane w formie pisemnego oświadczenia. Oświadczenie nie musi być ponawiane w kolejnym roku szkolnym, może jednak zostać zmienione.

3.Uczestniczenie lub nieuczestniczenie w przedszkolnej albo szkolnej nauce religii lub etyki nie może być powodem dyskryminacji przez kogokolwiek w jakiejkolwiek formie.

Przyjęta przez szkołę procedura nie może również kolidować z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155) przez naruszający prawo do milczenia wymóg negatywnego oświadczenia woli.

Stanowisko ministra edukacji opublikowane na portalu ministerstwa w dniu 20 września 2016 r. brzmi: Oświadczenia w sprawie udziału ucznia w zajęciach z religii i/lub etyki, istotne dla organizacji pracy szkoły, są dokumentami zawierającymi dane osobowe. Zatem informacje w nich zawarte mogą być przetwarzane zgodnie z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Religia (określonego wyznania) i etyka są zajęciami, w których uczeń uczestniczy na zasadzie dobrowolnego wyboru. Podstawą udziału ucznia w zajęciach z religii, z etyki lub w zajęciach z obu przedmiotów jest życzenie wyrażone w formie pisemnego oświadczenia złożonego przez rodziców (opiekunów prawnych) lub pełnoletniego ucznia. Szkoła nie może domagać się od rodziców lub pełnoletniego ucznia oświadczenia o nieuczęszczaniu na lekcje religii lub etyki. Należy jednak poinformować szkołę,  także w formie pisemnego oświadczenia o ewentualnym wycofaniu wcześniej złożonego oświadczenia deklarującego udział ucznia w zajęciach z religii i/lub etyki.

Ponadto Rzecznik Praw Obywatelskich w swojej korespondencji z ministerstwem z 2018 r. uznaje za wartą upowszechnienia dobrą praktykę, jaką jest rozdawanie rodzicom i uczniom formularzy, w których zaznaczaliby, czy życzą sobie zorganizowania lekcji religii lub etyki. W formularzach powinna być informacja, że możliwe jest uczęszczanie jednocześnie na lekcje różnych religii i etyki. Dyrektorzy szkół i kuratorzy oświaty winni upowszechniać wiedzę, że uczniowie nie są zmuszeni wybierać między tymi lekcjami.

Załączam Państwu prawidłowy wzór oświadczenia dla rodziców/opiekunów prawnych:

Oświadczenie

na podstawie § 1 ust. 2 w zw. Z ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach wyrażam życzenie uczestniczenia mojego dziecka  ………………………………………………………  w lekcjach …………………. *

……………………….

* Należy wpisać nazwę przedmiotu: religia, etyka. Można wyrazić życzenie uczestniczenia w lekcjach z obu przedmiotów jednocześnie. W przypadku wpisania religii należy wskazać, o które wyznanie chodzi.

Nadmieniam również, iż rodzice zwracają uwagę, że w planach zajęć ich dzieci religia została umieszczona w bloku zajęć obowiązkowych a WSZYSTKIM UCZNIOM NAKAZANO OBECNOŚĆ dopóki rodzic nie złoży informacji o nieuczęszczaniu.

Muszę Państwa poinformować, że 1 września 2025 roku weszło w życie  Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 17 stycznia 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. poz. 66), zgodnie z którym nauka religii w szkołach odbywa się w wymiarze jednej godziny tygodniowo, która musi być organizowana bezpośrednio przed rozpoczęciem obowiązkowych zajęć edukacyjnych lub bezpośrednio po ich zakończeniu. § 8 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 983 z późn. zm.). uzyskał następujące brzmienie: „Nauka religii w przedszkolach odbywa się w wymiarze dwóch zajęć przedszkolnych tygodniowo, a w szkołach – w wymiarze jednej godziny lekcyjnej tygodniowo”. Zmieniające rozporządzenie wprowadza również §8a do wspomnianego rozporządzenia, zgodnie z którym „nauka religii lub etyki jest organizowana bezpośrednio przed rozpoczęciem obowiązkowych zajęć edukacyjnych, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, przewidzianych dla ucznia w danym dniu albo bezpośrednio po zakończeniu tych zajęć”.  Ust. 2 wspomnianego dodanego §8a rozporządzenia wprowadza jednak wyjątek umożliwiający organizację zajęć religii lub etyki w trakcie lekcji (w środku dnia), ale tylko 1. w przypadku szkół podstawowych i 2. gdy według stanu na dzień 15 września danego roku szkolnego, uczestniczą w religii lub etyki wszyscy uczniowie danego oddziału. 

Powyższe oznacza, że w przypadku szkół ponadpodstawowych lekcja religii lub etyki musi być  zawsze organizowana przed lub po zajęciach szkolnych, niezależnie od liczby zapisanych osób.

Ponadto przypominam Państwu, iż program obejmujący dziennik elektroniczny umożliwia utworzenie dla lekcji religii tzw. „klasy wirtualnej”, która pozwoli kierować informacje tylko do oznaczonego grona adresatów – tj. rodziców dzieci, które uczestniczą w tych zajęciach.

Nie ma żadnego uzasadnienia dla prowadzenia dziennika elektronicznego w taki sposób, by rodzice, którzy nie życzą sobie, aby ich dzieci uczestniczyły w lekcjach religii, otrzymywali powiadomienia lub informacje o takich zajęciach za pośrednictwem dziennika elektronicznego czy też, co gorsza, by w dzienniku elektronicznym odnotowywano zwolnienie czy nieobecność ucznia z lekcji religii w sytuacji, gdy dziecko nie było w ogóle zapisane na lekcje religii, jak ma to miejsce w zarządzanej przez Państwa placówce oświatowej.

Przetwarzanie danych osobowych przez katechetę w tym zakresie nie ma podstawy prawnej (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/W).

Rodzic ucznia który nie został zapisany na lekcje religii umiejscowione na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej, nie powinien widzieć tego przedmiotu w planie zajęć dziecka. Co za tym idzie dziecko nie ma obowiązku przebywania w szkole, a szkoła nie ma obowiązku opiekowania się nim, zaś rodzice nie muszą „przejmować opieki na skutek rezygnacji z udziału w religii”, jeśli religia organizowana jest na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej.

Ponadto na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej działalności, wnoszę o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:

1. Czy szkoła zbiera oświadczenia rodziców w sprawie udziału w lekcjach religii lub/i etyki przed dopuszczeniem ich niepełnoletnich dzieci do udziału w tych zajęciach?
2. W jaki sposób wyrażane jest życzenie rodziców lub pełnoletnich uczniów w sprawie uczęszczania na lekcje religii lub/i etyki? Jeśli jest to druk prosimy o udostępnienie treści druku.
3. Czy w druku, którym posługuje się szkoła uwzględniono możliwość wyboru organizowania przez szkołę zajęć z religii prawosławnej lub etyki?
4. Czy i w jaki sposób rodzice oraz uczniowie są informowani o prawie do zapisania się na lekcje etyki (w tym o możliwości udziału w lekcjach religii i etyki jednocześnie)
5. Czy w szkole organizowane są lekcje etyki dla chętnych uczniów?
6. Czy lekcje etyki były organizowane w uprzednim roku szkolnym 2024/2025?
7. Ile oświadczeń wskazujących na życzenie rodziców co do udziału ich dzieci w lekcjach etyki szkoła otrzymała w roku szkolnym 2023/2024 oraz w 2022/2023?
8. Jeżeli szkoła otrzymała od rodziców lub pełnoletnich uczniów oświadczenia wskazujące na ich życzenie udziału w lekcjach etyki w ostatnich trzech latach, czy udział w lekcjach został uczniom zapewniony? Jeżeli chętni uczniowie nie uczęszczali na lekcje etyki, pomimo uprzedniego wyrażenia życzenia, proszę o wskazanie powodu i informacji przekazanej zainteresowanym rodzicom/uczniom, a także czy szkoła ewentualnie przekazała otrzymane oświadczenia rodziców do organu zarządzającego szkołą?
9. Czy w planach zajęć uczniów zapisanych na etykę, przedmiot jest widoczny analogicznie do katechezy, już z dniem 1 września?
10. Czy w dzienniku elektronicznym uczniowie klas pierwszych nieuczestniczący w dodatkowych zajęciach katechezy mają wpisane przez katechetów zwolnienie („zw”) lub „nieobecność”?
11. Ilu uczniów uczęszcza do szkoły w roku 2025/2026?
12. Ilu uczniów w szkole zostało zapisanych przez rodziców lub jako pełnoletni zapisali się na zajęcia religii rzymskokatolickiej?
13. Ilu uczniów w szkole zostało zapisanych przez rodziców lub jako pełnoletni zapisali się na zajęcia religii prawosławnej?
14. Ilu uczniów w szkole zostało zapisanych przez rodziców lub jako pełnoletni zapisali się na lekcje etyki?
15. Ilu uczniów w szkole nie uczestniczy w zajęciach religii w roku szkolnym 2025/2026 (prosimy o wskazanie wyniku w ujęciu liczbowym i procentowym)?
16. Ilu uczniów nieuczęszczających na zajęcia religii ma w swoim planie zajęć „okienka” na dzień 18 września 2025?
17. Ilu uczniów uczęszczających na zajęcia religii ma w swoim planie „okienka”?
18. W ilu oddziałach w szkole zajęcia religii rzymskokatolickiej organizowane są przed lub po bloku zajęć obowiązkowych uczniów?
19. W ilu oddziałach w szkole zajęcia religii rzymskokatolickiej organizowane są „w środku” zajęć obowiązkowych uczniów?

Wskazuję również, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 Ustawy Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy, określam następujący sposób i formę udostępnienia żądanych informacji, tj. wysyłka na wskazany adres e-mail fundacja.wor@gmail.com,  jako załącznik do korespondencji elektronicznej.

Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu

W związku z brakiem odpowiedzi w dniu 15 października 2025 r. fundacja wysłała WEZWANIE PRZEDSĄDOWE.

Lublin, 15 października 2025 r.

Dyrekcja Technikum nr 10
Zespół Szkół nr 4 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego
ul. Szczęśliwicka 46
02-353 Warszawa
e-mail: kontakt.zs4@eduwarszawa.pl

PRZEDSĄDOWE WEZWANIE DO WYKONANIA OBOWIĄZKU

Działając w imieniu Fundacji Wolność od Religii,jako prezeska zarządu, wzywam Państwa do wykonania obowiązku ustawowego wskazanego w art. 13 ust. 1 Ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2020, poz. 2176), tj. do odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej, który został skierowany do Państwa w dniu 18.09.2025 r. Drogą mailową otrzymaliście Państwo wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Zgodnie z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP (Dz.U. 1997, NR 78 poz. 483) oraz zgodnie z art. 4 ust 1 Ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2020, poz. 2176) placówka edukacyjna jako podmiot wykonujący zadania publiczne – zadania z zakresu edukacji publicznej jest zobowiązana do udostępniania informacji publicznej.

Termin „zadania publiczne” w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 782) jest pojęciem szerszym od terminu „zadania władzy publicznej” (art. 61 Konstytucji RP). Pojęcie „zadanie publiczne” użyte w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej zamiast pojęcia „zadanie władzy publicznej” użytego w art. 61 Konstytucji RP ignoruje element podmiotowy i oznacza, że zadania publiczne mogą być wykonywane przez różne podmioty, niebędące organami władzy i bez konieczności przekazywania tych zadań. Tak rozumiane „zadanie publiczne” cechuje powszechność i użyteczność dla ogółu, a także sprzyjanie osiąganiu celów określonych w Konstytucji lub ustawie. Wykonywanie zadań publicznych zawsze wiąże się z realizacją podstawowych publicznych praw podmiotowych obywateli (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 6 czerwca 2014 r., II SAB/Kr 139/14).

Wobec upływu 14 dni od dnia otrzymania wniosku o udzielenie informacji publicznej należy stwierdzić, że brak odpowiedzi wypełnia znamiona bezczynności organu.

Wyznaczamy Państwu ostateczny przedsądowy termin na udzielenie informacji publicznej w przedmiotowej sprawie na 7 dni od otrzymania niniejszego pisma.

Informujemy, że w razie braku odpowiedzi skierujemy skargę na bezczynność organu do właściwego miejscowo wojewódzkiego sądu administracyjnego, co będzie oznaczało obarczenie Państwa placówki dodatkowymi kosztami.

Z wyrazami szacunku            

Dorota Wójcik
prezeska zarządu

W dniu 16 października 2025 r. otrzymaliśmy odpowiedź ze szkoły. Dyrekcja potwierdza, że w 24 oddziałach religia została umieszczona w środku planów zajęć. Tylko w dwóch klasach religia jest na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej. Ponadto dyrekcja wymusza obecność w szkole uczniów niezapisanych na religię katolicką.

W związku z otrzymaną odpowiedzią 21 października 2025 r. fundacja wysłała skargę do Kuratorium o treści jn.:

  Lublin, 21 października 2025 r.

 Szanowna Pani Wioletta Krzyżanowska
Mazowiecki Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Warszawie
Al. Jerozolimskie 32
00-024 Warszawa
email: kuratorium@kuratorium.waw.pl

WYSTĄPIENIE DO KURATORA OŚWIATY W SPRAWIE NIEPRAWIDŁOWOŚCI WRAZ Z WNIOSKIEM O ZAJĘCIE SIĘ SPRAWĄ

Wnoszę o interwencję w opisanej poniżej sprawie i podjęcie odpowiednich środków nadzorczych ze względu na występujące w Zespole Szkół Nr 4 w Warszawie, ul. Szczęśliwicka 46, 02-353 nieprawidłowości w postaci naruszania przepisów oświatowych, konstytucyjnych oraz dyskryminacji uczennic i uczniów nieuczęszczających na nieobowiązkowe lekcje religii rzymskokatolickiej.

Wskazuję, iż podjęcie interwencji w sprawie jest niezbędne zarówno w związku z nieprzestrzeganiem przez szkołę Prawa oświatowego, ale także na podstawie art. 55 ust. 2 pkt 5 Prawa oświatowego, zgodnie z którym nadzorowi podlega w szczególności przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach.

Fundacja otrzymała od rodziców uczniów uczęszczających do placówki informacje o umieszczaniu katechezy w bloku lekcji obowiązkowych. Zapytaliśmy o to dyrekcję szkoły i informacja została potwierdzona w piśmie dyrekcji otrzymanym w dniu 16.10.2025 r.

W korespondencji ze szkołą zadaliśmy pytania w trybie UDIP. Na pytanie: „w ilu oddziałach w szkole zajęcia religii rzymskokatolickiej organizowane są przed lub po bloku zajęć obowiązkowych uczniów?” otrzymaliśmy odpowiedź: „2 oddziałach”. Natomiast na pytanie: „w ilu oddziałach w szkole zajęcia religii rzymskokatolickiej organizowane są <<w środku>> zajęć obowiązkowych uczniów?” otrzymaliśmy odpowiedź, że w 24 oddziałach.

Prosimy Kuratora Oświaty o zweryfikowanie oświadczenia dyrekcji szkoły i dokonanie kontroli planów zajęć uczniów. Obowiązkiem szkół jest zapobiegać dyskryminacji uczniów poprzez ustalenie planu lekcji zgodnie z wytycznymi MEN.

Ponadto dyrekcja szkoły potwierdziła w swojej odpowiedzi, że domaga się wypełniania przez rodziców druku zwolnienia ucznia, jeśli religia jest na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej (w przypadku rezygnacji z udziału w zajęciach). Wnoszę o dopilnowanie zaprzestania tej praktyki tj. wymuszania obecności w szkole podczas dodatkowych lekcji religii wobec uczniów, którzy nie zostali zapisani na zajęcia religii rzymskokatolickiej.

Nakaz pozostawania ucznia w szkole z powodu organizowania zajęć nadobowiązkowych, na które uczeń ten nie jest zapisany, wbrew jego woli i woli jego rodziców, jest naruszeniem podstawowych praw człowieka, a także wprost próbą wymuszania przez dyrekcję uczęszczania na lekcje religii. Uczniowie pozostają w szkole bez wyraźnej potrzeby, a ich rodzice mogą odebrać ów obowiązek jako szykanę oraz próbę wymuszenia udziału w katechezie.

Praktyka wymuszania obecności w szkole osób nieuczęszczających na katechezę przeczy także zapisom Konstytucji, m.in. z art. 53 ust. 3 i ust. 4 w związku z art. 48 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, podkreślającemu że rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami; religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób.

Zwracam również uwagę, iż program obejmujący dziennik elektroniczny umożliwia utworzenie dla zajęć religii tzw. „klasy wirtualnej”. Nie ma żadnego uzasadnienia dla prowadzenia dziennika elektronicznego w taki sposób, by rodzice, którzy nie życzą sobie, aby ich dzieci uczestniczyły w zajęciach religii otrzymywali powiadomienia lub informacje o takich zajęciach za pośrednictwem dziennika elektronicznego czy też, co gorsza, by katecheci mieli dostęp do danych osobowych wspomnianej grupy rodziców, a w dzienniku elektronicznym odnotowywano nieobecność ucznia podczas zajęć religii w sytuacji, gdy dziecko nie było w ogóle zapisane na katechezę.

Rodzic ucznia, który nie został zapisany na lekcje religii nie powinien widzieć tego przedmiotu w planie zajęć dziecka. Co za tym idzie, dziecko nie ma obowiązku przebywania w szkole, a szkoła nie ma obowiązku „opiekowania się” nim, zaś rodzice nie muszą „przejmować opieki na skutek rezygnacji z udziału w religii”.

W ocenie fundacji konieczność pozostawania ucznia niezapisanego na katechezę pod opieką szkoły nie ma podstaw prawnych szczególnie, jeśli dotyczy pierwszej lub/i ostatniej godziny lekcyjnej, na której dla danego oddziału odbywa się wyłącznie dodatkowy i nieobowiązkowy przedmiot. Podstawą domniemania obowiązku pozostawania uczniów nie objętych katechizacją podczas jej trwania w szkole nie może być § 3 ust. 3 rozporządzenia dotyczącego nauki religii, gdyż wykładnia funkcjonalna i celowa tego przepisu wskazują na konieczność jego stosowania w sytuacji, gdy lekcja religii znajduje się w środku zajęć lekcyjnych danego dnia (nie jako pierwsza i nie jako ostatnia godzina lekcyjna). Ratio legis wskazanego przepisu nie było bowiem ograniczenie praw uczniów i konieczność przebywania w szkole mimo braku innych zajęć lekcyjnych w tym czasie i jednocześnie nieuczęszczania na lekcje religii.

Zwracamy też uwagę, że wprowadzenie od bieżącego roku szkolnego obowiązku umieszczania katechezy przed lub po obowiązkowych lekcjach ma na celu ukrócenie szeregu, począwszy od opisanej powyżej, dolegliwości oraz praktyk o charakterze dyskryminacyjnym dotyczących osób niezapisanych na lekcje religii katolickiej.

Ponadto fundacja posiada informacje o posługiwaniu się w ww. szkole drukiem oświadczenia w sprawie udziału w nadobowiązkowych lekcjach religii rzymskokatolickiej, w którym należy oświadczyć, że syn/córka nie będzie uczęszczać za zajęcia religii.

Jak wskazuje Konstytucja RP i Prawo oświatowe rodzice samodzielnie występują do szkoły z ewentualnym życzeniem odnośnie uczestniczenia ich dzieci w lekcjach religii danego wyznania oraz w uroczystościach religijnych lub też biorą w nich dobrowolny udział na zaproszenie katechetów.     

Nie jest dopuszczalne przez przepisy prawa odbieranie przez szkołę od rodziców lub uczniów oświadczeń (negatywnych deklaracji) wskazujących, że uczeń nie będzie uczęszczał na religię lub etykę lub też przedkładanie rodzicom wzorów oświadczeń, które preferują wybór zajęć z jakiejkolwiek religii lub z etyki.  

Procedura przyjmowania przedmiotowych oświadczeń od rodziców nie może bowiem naruszać dyspozycji art. 53 ust. 7 Konstytucji RP, który wskazuje, że Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania,a także Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w  sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.

W związku z powyższym wnosimy o:

– przeprowadzenie kontroli doraźnej,

– przekazanie fundacji treści protokołów pokontrolnych, w tym zaleceń pokontrolnych, jeśli takowe zostaną sformułowane,

– w szczególności prosimy o zobligowanie szkoły do organizacji zajęć z etyki i religii (w tym zbieranych oświadczeń) zgodnie z prawem stanowionym, w tym gwarancjami Konstytucji RP, Prawem oświatowym, szczególnie rozporządzeniem MEN w przedmiotowej sprawie oraz RODO.

 Z poważaniem

Dorota Wójcik

prezeska zarządu

Załączniki:

1. Pismo fundacji do dyrekcji z dnia 18 września 2025 r.
2. Pismo fundacji do dyrekcji (wezwanie przedsądowe) z dnia 15 października 2025 r.
3. Odpowiedź dyrekcji szkoły z dnia 16 października 2025 r.