Lublin, 18 czerwca 2024 r.
Dyrekcja Szkoły Podstawowej im. Michaliny
Stasiukowej
w Ochojnie
32-040 Ochojno
ul. Podhalańska 27
e-mail:
szkola@spochojno.pl
Szanowni Państwo,
Z informacji przesłanej wszystkim rodzicom uczniów uczęszczających do szkoły (również tych, których dzieci nie uczęszczają na zajęcia religii katolickiej) wynika iż, UROCZYSTE ZAKOŃCZENIE ROKU SZKOLNEGO odbywa się w kościele w Podstolicach i obejmuje mszę.
„8.00 Msza Święta w kościele w Podstolicach
9.00 uroczyste zakończenie roku na sali gimnastycznej
Obowiązuje strój galowy”
W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
– jak rozumieć organizację zakończenia roku szkolnego w kościele w kontekście konstytucyjnego prawa do wolności sumienia i światopoglądu?
– czy uczniowie i rodzice niekatoliccy czują się komfortowo w związku z cytowanym porządkiem uroczystości, a szerzej – na co dzień w zarządzanej przez Państwa Szkole?
Powyższa sytuacja jest dyskryminująca dla uczniów należących do mniejszości światopoglądowych oraz narusza postanowienia Konstytucji RP m.in.:
Art. 25 ust. 2. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.
Art.30
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
Art. 32. ust. 1 Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
Art. 32 ust. 2 Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
Art. 53 ust. 6 Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.
Art. 53 ust. 7 Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.
Ponadto pragnę zwrócić Państwa uwagę, że zgodnie z Ustawą o gwarancjach wolności sumienia z dnia 17 maja 1989 r. w art. 10 ust. 1 Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań.
Nadmieniam również, że wyjścia na wydarzenia religijne związane z uczęszczaniem na zajęcia z religii określonego wyznania, powinny być organizowane przez katechetów. Do Fundacji wpływa wiele skarg od nauczycieli, którzy zwracają uwagę na fasadowy charakter „prośby” dyrektorów szkół o opiekę nad uczniami podczas mszy lub w czasie odprowadzania do kościoła. Zwracam uwagę, że tego rodzaju „prośba”, kierowana przez przełożonego wobec pracowników w sposób zasadniczy łamie zapisy Konstytucji RP „Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483) w art 53 ust. 7). Nauczyciel „poproszony” przez przełożonego chcąc odmówić, jednocześnie zdradza, iż nie należy do wyznania rzymskokatolickiego.
Wydarzenia szkolne, zgodnie z neutralnym światopoglądowo statusem publicznych placówek oświatowych nie powinny rozpoczynać się mszą w kościele rzymsko-katolickim. Dyrektor szkoły może zaprosić wszystkich uczniów na uroczysty apel, a informacja o mszy powinna być informacją dodatkową. Zaproszenie na mszę w kościele rzymsko-katolickim nie powinno być kierowane bezpośrednio przez Dyrektora a jedynie przez katechetę lub środowiska, z którymi szkoła współpracuje. Informacja powinna również wskazywać, iż udział we mszy w odróżnieniu od udziału w apelu ma charakter nadobowiązkowy.
Mając na uwadze powyższe zagadnienia, bardzo prosimy o zwrócenie szczególnej uwagi na zapewnienie w kierowanej przez Państwa placówce oświatowej poszanowania ww. przepisów prawa oświatowego jak i konstytucyjnych norm oraz uprawnień rodziców i uczniów.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej działalności, wnoszę o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie informacji:
- Ilu uczniów uczy się obecnie w szkole?
- Ilu uczniów w szkole uczęszcza na lekcje religii rzymskokatolickiej (proszę o wynik liczbowy i procentowy)?
- Ilu uczniów w szkole nie zostało zapisanych na religię katolicką (proszę o wynik liczbowy i procentowy)?
- Ilu uczniów w szkole uczęszcza na lekcje etyki (proszę o wynik liczbowy i procentowy)?
- Ile oświadczeń wskazujących na życzenie rodziców/opiekunów prawnych co do udziału ich dzieci w lekcjach etyki szkoła otrzymała w roku szkolnym 2021/2022 oraz w 2022/2023 i 2023/2024?
- W jaki sposób szkoła informuje uczniów i ich rodziców o możliwości wyrażenia życzenia udziału w lekcjach etyki i religii jednocześnie?
- W jaki sposób wyrażane jest życzenie rodziców w sprawie uczęszczania na lekcje religii lub/i etyki? Jeśli jest to druk prosimy o udostępnienie treści druku.
Wskazuję również, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy, określam następujący sposób i formę udostępnienia żądanych informacji, tj. wysyłka na wskazany powyżej adres e-mail fundacja.wor@gmail.com, jako załącznik do korespondencji elektronicznej.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
W dniu 1 lipca 2024 r. wpłynęła odpowiedź szkoły. Dyrektor wyjaśnia, że informacje o katolickiej mszy wysyła do WSZYSTKICH RODZICÓW UCZNIÓW, pomimo że 16 uczniów nie uczęszcza na te zajęcia nadobowiązkowe (202 – 92,66% uczęszcza). Etyki w szkole nie ma, gdyż nikt nie wypełnił stosownej deklaracji.
Szkoła przedkłada rodzicom uczniów bezprawne oświadczenia, że uczeń NIE BĘDZIE UCZĘSZCZAŁ NA DODATKOWE ZAJĘCIA Z RELIGII/ETYKI.
Oświadczenie rodziców w sprawie uczęszczania na religię lub/i etykę:
Oświadczenie o rezygnacji/wycofanie wcześniej złożonego oświadczenia:
W związku z treścią odpowiedzi dyrekcji szkoły fundacja skierowała skargę do Kuratorium Oświaty w Krakowie.
Lublin, 9 lipca 2024 r.
Szanowna Pani Gabriela Olszowska
Małopolski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Krakowie
ul. Szlak 73
31-153 Kraków
e-mail: kurator@kuratorium.krakow.pl
WYSTĄPIENIE
W SPRAWIE NIEPRAWIDŁOWOŚCI WRAZ Z WNIOSKIEM O ZAJĘCIE SIĘ SPRAWĄ
Wnoszę o interwencję w opisanej poniżej sprawie i podjęcie odpowiednich środków nadzorczych, ze względu na nieprawidłowości występujące w Szkole Podstawowej im. Michaliny Stasiukowej w Ochojnie (32-040 Ochojno ul. Podhalańska 27).
W dniu 18 czerwca 2024 r. fundacja zwróciła się do dyrekcji szkoły z wnioskiem o udostępnienie druku „wyrażania życzenia” organizacji lekcji etyki lub/i religii przedkładanego rodzicom uczniów uczęszczających do szkoły. Szkoła w odpowiedzi przesłała obowiązujący druk, który zawiera zwrot „nie będzie uczestniczył/a w lekcjach religii/etyki”.
Ponieważ nie mamy pewności, że nieprawidłowość zostanie skutecznie usunięta zwracamy się z wnioskiem o zobligowanie szkoły do zrezygnowania z praktyki odbierania negatywnych oświadczeń w sprawie udziału uczniów w zajęciach religii (w domyśle rzymskokatolickiej) w przedkładanych rodzicom formularzach oraz wprowadzenie procedury zgłaszania chętnych do uczestnictwa w lekcjach religii zgodnych z przedmiotowym rozporządzeniem MEN oraz standardami konstytucyjnymi
Kolejna sprawa, na którą chcemy zwrócić uwagę Pani Kurator to fakt, że wychowawcy wysłali do rodziców wszystkich uczniów informację o mszy rzymskokatolickiej. Nawet do tych, którzy nie zapisali swojego dziecka na religię. Dyrektor szkoły utrzymuje, że „nie ma możliwości wyboru konkretnych adresatów tegoż ogłoszenia”(!).
Program obejmujący dziennik elektroniczny umożliwia utworzenie dla zajęć religii tzw. „klasy wirtualnej”. Nie ma żadnego uzasadnienia dla prowadzenia dziennika elektronicznego w taki sposób, by rodzice, którzy nie życzą sobie, aby ich dzieci uczestniczyły w zajęciach religii, otrzymywali powiadomienia lub informacje o takich zajęciach za pośrednictwem dziennika elektronicznego czy też, co gorsza, by katecheci mieli dostęp do danych osobowych wspomnianej grupy rodziców, a w dzienniku elektronicznym odnotowywano nieobecność ucznia podczas zajęć religii w sytuacji, gdy dziecko nie było w ogóle zapisane na dodatkową katechezę.
Przetwarzanie danych osobowych przez katechetę w tym zakresie nie ma podstawy prawnej (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/W). Zgodnie z § 1 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, naukę religii organizuje się na życzenie rodziców.
Otrzymywane przez rodziców bezwyznaniowych treści religijne naruszają również ich konstytucyjne prawo do wolności wyznania i wychowania dziecka zgodnie z własnym światopoglądem.
Wnosimy o zobligowanie szkoły do organizacji zajęć z etyki i religii oraz uroczystości szkolnych z poszanowaniem wolności sumienia, prawa rodziców do wychowania dzieci w zgodzie z własnym światopoglądem, zgodnie z prawem stanowionym w tym gwarancjami Konstytucji RP, Prawem oświatowym, szczególnie rozporządzeniem MEN w przedmiotowej sprawie oraz RODO, w tym w szczególności do utworzenia tzw. „wirtualnych oddziałów” zajęć z religii.
W związku z powyższym wnosimy o:
–
przeprowadzenie kontroli doraźnej,
– przekazanie fundacji treści protokołów kontrolnych oraz zaleceń
pokontrolnych, jeśli takowe zostaną sformułowane.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
Załączniki:
- Pismo fundacji z dnia 18.06.2024 r.
- Odpowiedź dyrekcji szkoły z dnia 01.07.2024 r. wraz z obowiązującą w szkole deklaracją dot. udziału w zajęciach z religii i/lub etyki
W dniu 9 sierpnia 2024 r. otrzymaliśmy odpowiedź od Pani Kurator Gabrieli Olszowskiej.
Pani Kurator stwierdza za dyrekcją szkoły, że druki oświadczenia „życzenia udziału” w religii lub i etyce tj. że będzie/nie będzie uczestniczył są prawidłowe.
Ponadto kurator informuje, że szkoła NIE MA OBOWIĄZKU tworzyć „oddziałów wirtualnych” dla uczniów zapisanych na religię, katecheta w związku z tym może wysyłać wszelkie treści religijne do rodziców wszystkich uczniów, nawet niewierzących, gdyż jest objęty tymi samymi procedurami RODO (sic!) co inni nauczyciele. Kurator odmówiła fundacji przeprowadzenia kontroli w szkole, gdyż nie stwierdziła żadnych uchybień.
Podsumowując: w opinii kuratora z Krakowa można organizować uroczystości szkolne wpisując msze w ich przebieg. Księża, siostry zakonne mogą mieć absolutny i niczym nieograniczony dostęp do danych osobowych uczniów nigdy nie zapisanych na religię katolicką i ich rodziców. Szkoła nie ma obowiązku tworzenia oddziałów wirtualnych dla uczniów zapisanych na zajęcia dodatkowe, zatem wszyscy widzą ten przedmiot w swoich planach zajęć. Takich mamy nowych kuratorów.
W dniu 30 sierpnia 2024 r. fundacja skierowała do Ministerstwa Edukacji wniosek o przedstawienie wiążącej opinii w sprawie tworzenia przez wychowawców klasy wirtualnej dla lekcji religii lub etyki.
