W dniu 22.11.2018r. fundacja wysłała pismo do Rzecznika Praw Dziecka z wnioskiem o zajęcie stanowiska i podjęcie działań przez Rzecznika w kwestii zgodności z prawami dziecka i zasadami niedyskryminacji sposobu organizowania lekcji etyki w szkołach publicznych w grupach międzyszkolnych.
Fundacja Wolność od Religii otrzymuje zgłoszenia od zaniepokojonych rodziców uczniów, którzy zdecydowali o zapisaniu dzieci na lekcje etyki, że ze względu na niewielką liczbę chętnych organ prowadzący szkołę organizuje etykę w grupach międzyszkolnych. Sytuacja ta jest dopuszczalna przez prawo i w przypadku dochowania staranności i dobrej woli dyrektorów szkół jest rozwiązaniem akceptowalnym. W większości sytuacji jednak obowiązkiem odprowadzenia ucznia na lekcje i przyprowadzenia go po zajęciach do domu (lub do świetlicy szkoły macierzystej) obarcza się rodziców dzieci. Jak można się domyślać, w praktyce uniemożliwia to korzystanie tym uczniom z udziału w zajęciach etyki, ponieważ pracujący zawodowo rodzice nie są w stanie zwalniać się z pracy dwa razy w tygodniu w celu zaprowadzenia dziecka na etykę i odebrania go po zajęciach, szczególnie że zajęcia te organizowane są z reguły we wczesnych godzinach popołudniowych np. o godz. 13.00.
Przepisy prawa oświatowego nie regulują kwestii przyprowadzania, odprowadzania dzieci na zajęcia, jednakże rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach w § 2 zobowiązuje dyrektora do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w szkole, a także organizowanych przez szkołę zajęciach, również tych poza obiektami należącymi do tych jednostek.
W jednej z ostatnio zgłoszonych do fundacji spraw, 7-letni uczeń pierwszej klasy szkoły podstawowej musi być odbierany przez rodzica ze świetlicy szkolnej w placówce do której uczęszcza, odprowadzany przez niego na lekcje do innej szkoły oddalonej o ok. 1 km., a następnie po lekcji przyprowadzany z powrotem do świetlicy szkoły macierzystej, gdyż szkoła, w której organizowane są lekcje etyki nie zgadza się na zapewnienie opieki świetlicowej. Dyrektor szkoły macierzystej nie wyraża zgody na to, aby odprowadzaniem dziecka na lekcje etyki zajął się personel szkolny np. nauczyciel świetlicy. Rodzicowi proponuje się, aby ten przejął na piśmie obowiązek opieki nad dzieckiem podczas odprowadzania i przyprowadzania z lekcji etyki. Niestety takie rozwiązanie, w praktyce sprowadza się do rezygnacji z udziału w lekcjach etyki i oznacza pozorny wybór udziału w tych zajęciach, a także dyskryminację i nierówne traktowanie uczniów zainteresowanych udziałem w lekcjach etyki lub/i religii. Takie przypadki w skali całego kraju nie są zjawiskiem odosobnionym i wyjątkowym.
Pełna treść pisma:
Pismo do RPD w sprawie etyki w grupie międzyszkolnej.pdf
W dniu 20 grudnia wpłynęła odpowiedź z Biura Rzecznika. Rzecznik prosi o udostępnienie danych szkół, w których organizowane są lekcje etyki w grupach międzyszkolnych na wskazanych w piśmie Fundacji zasadach.
W tym samym dniu Fundacja skierowała swoją odpowiedź do Rzecznika, informując że problem dotyczy prawdopodobnie wszystkich szkół w Polsce, w których organizowane są zajęcia z etyki w grupach międzyszkolnych, a opisany przez nas przypadek dotyczył szkół nr 21 i 113 w Krakowie.
Pełne treści obu pism:
Odp. RPD w sprawie etyki w gr. międzyszkolnych.pdf
Pismo do RPD nr 2 w sprawie etyki w grupach międzyszkolnych.pdf
W dniu 05.12.2019 r. fundacja ponownie zwróciła się z pismem do Rzecznika Praw Dziecka w sprawie niewłaściwych i dyskryminujących warunków organizowania etyki w oddziałach międzyszkolnych.
Pełna treść pisma: