Głośne bicie kościelnych dzwonów – publikujemy INSTRUKCJĘ REAGOWANIA NA EMISJE DŹWIĘKÓW Z BUDYNKÓW SAKRALNYCH

Do Fundacji Wolność od Religii zgłaszają się kolejne osoby z prośbą o poradę, jak postępować wobec uciążliwego, głośnego bicia dzwonów kościelnych oraz emisji przez głośniki uroczystości religijnych w bardzo różnych porach dnia i nocy. Problemem może być zarówno kwestia częstotliwości, jak i poziomu hałasu.

Przygotowaliśmy krótki poradnik reagowania na ww. problemy oraz wykaz istotnych przepisów prawa i orzecznictwa w tego typu sprawach.

W Polsce jest zakazane prawem używanie instalacji lub urządzeń nagłaśniających na publicznie dostępnych terenach miast, terenach zabudowanych oraz na terenach przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, jednak od tego zakazu przewidziane są wyjątki.

Zakazy te nie dotyczą uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym, nie oznacza to jednak, iż każde bicie dzwonów lub emitowanie pieśni religijnych jest związane z uroczystością religijną. Oznacza to, iż bicie dzwonów lub emitowanie np. religijnych piosenek narusza przepisy prawa, jeśli nie jest związane z jakąkolwiek uroczystością lub imprezą, związaną z kultem.

INSTRUKCJA REAGOWANIA NA EMISJE DŹWIĘKÓW Z BUDYNKÓW SAKRALNYCH

1. MATERIAŁ DOWODOWY

Na potrzeby postępowania należy zgromadzić i zabezpieczyć materiał dowodowy. W przypadku rejestracji dźwięków dzwonów kościelnych, pieśni religijnych etc. dobrym pomysłem jest dokonanie nagrania, na których zarejestrowane zostaną szczegóły istotne dla organów ścigania. Do tego wystarczy telefon komórkowy. W takim przypadku należy zanotować adres miejsca, gdzie doszło do zdarzenia oraz datę i godzinę zdarzenia.

2. WZÓR ZAWIADOMIENIA O POTENCJALNYM WYKROCZENIU

Wzór zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia wykroczenia:

Plik:

3. PRZYGOTOWANIE DOKUMENTACJI SPRAWY

Należy wydrukować wypełniony wzór zawiadomienia w trzech egzemplarzach i podpisać. Do każdego z nich należy załączyć dowody (najlepiej zachować dla siebie ich kopie, na wszelki wypadek). Następnie należy złożyć jeden egzemplarz zawiadomienia do właściwej jednostki Policji wraz z dowodami, drugi zachować dla siebie. Zawiadomić Policję można zarówno osobiście, udając się do jej siedziby i składając egzemplarz pisma wraz z dowodami na miejscu lub wysłać go listownie. Zalecamy także przekazanie wskazanego zawiadomienia właściwym organom Inspekcji Ochrony Środowiska, listownie lub osobiście, choć nie jest to wymagane. W razie wysłania zawiadomienia za pośrednictwem poczty, należy zachować potwierdzenie jego wysłania. W przypadku osobistej wizyty na Policji lub w Inspekcji Ochrony Środowiska, należy poprosić o potwierdzenie złożenia zawiadomienia.

Uwaga: jeśli zawiadomienie zostało złożone osobiście na Policji, możliwe, że nastąpi od razu przesłuchanie zawiadamiającego. W przeciwnym wypadku wezwanie na Policję zostanie przesłane do zawiadamiającego na piśmie, choć możliwy jest także kontakt telefoniczny z Policją. Przesłuchanie zawiadamiającego to istotny etap czynności wyjaśniających. Może ono ułatwić Policji wykazanie, iż rzeczywiście doszło do popełnienia wykroczenia.

Ważne jest, żeby na przesłuchanie zabrać ze sobą dowód tożsamości. Zazwyczaj przesłuchanie odbywa się w pokoju, w którym pracuje policjant. Przesłuchujący policjant będzie jednocześnie sporządzał protokół i zapisywał wypowiedzi. Bywa, że wypowiedzi zostają zapisane skrótowo, dlatego ważne jest, aby po zakończeniu przesłuchania przeczytać uważnie protokół i sprawdzić czy wszystkie istotne szczegóły zostały w nim zamieszczone. Można nanosić poprawki i uwagi do protokołu.

Przed przesłuchaniem zawiadamiający powinien otrzymać pouczenie o prawach i obowiązkach świadka w postępowaniu wykroczeniowym. Należy się z tym pouczeniem dokładnie zapoznać, w razie jakichkolwiek wątpliwości należy zapytać osobę przesłuchującą o wyjaśnienie wszystkich niejasności.

ISTOTNE AKTY PRAWNE:

1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 54) – POŚ

• Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 824 z późn. zm.) – IOŚ

• Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1124 z późn. zm.) – KPSW

ISTOTNE PRZEPISY:

1. Art. 156 ust. 1 POŚ: Zabrania się używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających na publicznie dostępnych terenach miast, terenach zabudowanych oraz na terenach przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

• Art. 156 ust. 2 POŚ: Przepisu ust. 1 nie stosuje się do okazjonalnych uroczystości oraz uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym, imprez sportowych, handlowych, rozrywkowych i innych legalnych zgromadzeń, a także podawania do publicznej wiadomości informacji i komunikatów służących bezpieczeństwu publicznemu.

• Art. 343 ust. 1 POŚ: Kto narusza zakaz używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających określony w art. 156 ust. 1, podlega karze grzywny.

• Art. 14 IOŚ: W sprawach o wykroczenia przeciwko środowisku organom Inspekcji Ochrony Środowiska przysługuje uprawnienie oskarżyciela publicznego także wtedy, gdy wniosek o ukaranie za wykroczenie złożył inny uprawniony oskarżyciel.

ISTOTNE ORZECZENIA:

1. Wyrok NSA z 20.12.2022 r., III OSK 1634/21 (do pobrania TU: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query)

• Wyrok WSA we Wrocławiu z 17.08.2023 r., II SA/Wr 91/23 (do pobrania TU: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/84A961B5CE)