Lublin, 20 lutego 2024 r.
Szanowny Pan Bogusław Łukaszewski
Dyrektor Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 im. rtm. Witolda Pileckiego
97-300 Piotrków Trybunalski
ul. Roosevelta 1
e-mail: zsp1@zsp1.piotrkow.pl
Szanowny Panie Dyrektorze,
Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii w odpowiedzi na prośby zaniepokojonych rodziców i na rzecz przestrzegania w naszym kraju prawa oświatowego, a także na rzecz uwzględnienia i poszanowania praw mniejszości, rodziców i ich dzieci, które nie uczęszczają na zajęcia religii rzymskokatolickiej oraz w imię przestrzegania fundamentalnych zasad państwa demokratycznego tj. ochrony praw mniejszości i równości obywateli wobec prawa, zwracam się z prośbą o niewyrażanie zgody organizatorom rekolekcji na dowolne przerywanie zajęć szkolnych rekolekcjami i zapewnienie całkowicie dobrowolnego udziału w praktykach religijnych.
Na fan pejdżu szkoły umieścili Państwo informację, że w dniu 15 lutego 2024 r. odbyły się „SZKOLNE REKOLEKCJE WIELKOPOSTNE”, które to przeprowadziły p. Izabela Mazurczyk i p. Monika Szulc. W dniu 16 lutego 2024 r. umieścili Państwo z kolei obszerną relację z rekolekcji, które odbyły się w Arenie Młodych (rekolekcje wielkopostne dla młodzieży) – treść posta poniżej:
„W piątek (16 lutego) w łódzkiej Atlas Arenie uczniowie naszej szkoły pod opieką: p. Elżbiety Jakubik, p. Małgorzaty Magiera, p. Adrianny Warkoczewskiej i p. Sławomira Jabłońskiego uczestniczyli w spotkaniu ewangelizacyjnym Arena Młodych z ks. kardynałem Grzegorzem Rysiem, metropolitą łódzkim. Wydarzenie rozpoczęło się od integracji 6,5 tyś. uczestników ze szkół ponadpodstawowych, którzy przybyli z całej Archidiecezji Łódzkiej. Zebrani wysłuchali świadectw młodych ludzi, którzy na drodze swojego życia spotkali Pana Boga. Piękną oprawę muzyczną, profesjonalne nagłośnienie i światła koncertowe przygotował zespół Mocni w Duchu z Łodzi. Następnie po uroczystym wprowadzeniu Ewangelii uczestnicy Areny wysłuchali fragmentu o uzdrowieniu paralityka, który przez 38 lat bezskutecznie próbował się dostać do cudownej, jerozolimskiej sadzawki Betesda, by odzyskać zdrowie. Kardynał wskazał na pytanie, które Jezus zadaje zarówno ewangelicznemu bohaterowi, jak i każdemu z nas – „Czy chcesz stać się zdrowym?”. Jak podkreślił metropolita, paralityk nie miał wiary w zmianę. Jezus nie tylko go uzdrowił, ale i uzdolnił do miłości. W drugiej części nauki arcybiskup przytoczył historię jednego z trzech największych świętych Kościoła – św. Augustyna. Po konferencji była wyjątkowa procesja „Spacer Pana Jezusa” między sektorami, adoracja Najświętszego Sakramentu, podczas której uczestnicy rekolekcyjnego spotkania mogli skorzystać z sakramentu pokuty i pojednania, modlitwy wstawienniczej prowadzonej przez osoby należące do wspólnot, a także odnowili przyrzeczenia chrzcielne. Uczniowie bardzo chętnie uczestniczyli w tej formie rekolekcji i za rok z pewnością wezmą w niej również udział. Jeszcze raz ogromne podziękowania dla dyrekcji, wychowawców i nauczycieli za umożliwienie młodym ludziom wzięcia tak aktywnego udziału w spotkaniu ewangelizacyjnym.
Małgorzata Magiera”
Jeden z rodziców uczniów uczęszczających do szkoły skomentował powyższy post, po czym został zablokowany na publicznym portalu szkolnym (cenzura?). Ponadto dyrektor szkoły umieścił własny komentarz w postaci trzech krzyży.
W związku z powyższym przede wszystkim pragnę uprzejmie Panu przypomnieć, że organizatorem rekolekcji nie jest ani szkoła czy katecheta lecz proboszcz parafii kościoła katolickiego, która ma osobowość prawną i zatem może przyjąć odpowiedzialność cywilną za przebieg rekolekcji i bezpieczeństwo uczniów przebywających pod opieką proboszcza i osób, którymi się posługuje tj. księży, zakonnic i katechetów lub katechetek. „Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 pkt 5 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego, jednostką Kościoła Katolickiego mającą osobowość prawną jest parafia, a jej organem – proboszcz. Powyższy przepis pozostaje w związku z kanonem 532, według którego proboszcz występuje w imieniu parafii w załatwianiu wszystkich czynnościach prawnych„; (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2004 r., IV CK 108/03). Odpowiednie regulacje dotyczą również parafii pozostałych kościołów, których działalność jest regulowana ustawowo przez Rzeczpospolitą Polską.
Szkoła publiczna, do której uczęszczają uczniowie różnych wyznań i światopoglądów, winna zachować bezstronność w sprawach światopoglądowych, a organizowanie na terenie szkoły praktyk religijnych jest jawnym złamaniem tej zasady. Zdumiewający w tej sytuacji jest brak zrozumienia przez władze szkoły wobec różnorodności światopoglądowej uczniów i brak wrażliwości na uczucia części z nich.
Zgodnie z Konstytucją RP art. 25 ust. 2 Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym. Dyrektor szkoły jest organem władzy publicznej, jako podmiot powołany w drodze ustawy do wykonywania zadań publicznych.
Jak wskazuje konstytucja i prawo oświatowe rodzice samodzielnie występują do szkoły z ewentualnym życzeniem co do uczestniczenia ich dzieci w lekcjach religii danego wyznania oraz w uroczystościach religijnych lub też biorą w nich dobrowolny udział na zaproszenie katechetów. § 10 ust. 1 Rozporządzenia z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach wskazuje, że Uczniowie uczęszczający na naukę religii mają prawo do zwolnienia z zajęć szkolnych w celu odbycia trzydniowych rekolekcji wielkopostnych, jeżeli rekolekcje te stanowią praktykę danego kościoła lub innego związku wyznaniowego. W czasie trwania rekolekcji szkoła nie jest zwolniona z realizowania funkcji opiekuńczej i wychowawczej. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do rekolekcji organizowanych w innym terminie.
W związku z powyższym szkoła jest zobowiązana zebrać oświadczenia rodziców, którzy zwalniają swoje dzieci z zajęć dydaktycznych na rekolekcje. Jednocześnie dla uczniów, którzy nie zostali zwolnieni ze szkoły przez rodziców szkoła ma zapewnić zajęcia szkolne. Jednakowoż oferowanie biernego pobytu uczniów w świetlicy/bibliotece szkolnej nie jest rozwiązaniem, którego rodzice oczekują od dyrekcji szkoły publicznej, gdyż podstawowym i priorytetowym zadaniem szkoły jest zapewnienie uczniom dostępu do edukacji, zgodnie z zatwierdzonymi programami nauczania, w odpowiedniej liczbie godzin. Powyższe stanowi jednocześnie realizację zadań publicznych. W tygodniowym planie lekcji szkoła wyznacza ściśle określone godziny zajęć poszczególnych przedmiotów.
Zastąpienie lekcji wydarzeniami religijnymi powoduje powstawanie zaległości w nauce, dlatego też wydarzenia te powinny być organizowane w czasie pozalekcyjnym. Żadna religia nie powinna wpływać na działania edukacyjne w polskiej szkole publicznej. Szkoła publiczna winna być szkołą przyjazną dla wszystkich dzieci, niezależnie od światopoglądu ich rodziców i ich samych. Ustawa o gwarancjach wolności sumienia z dnia 17 maja 1989 r. w art. 10 ust. 1 wyraźnie określa, że Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań.
Minister Edukacji Narodowej w piśmie do fundacji z dnia 27 czerwca 2017 r. wskazywał, że uczniowie nieuczestniczący w rekolekcjach są zobowiązani do udziału w zajęciach szkolnych odbywających się w godzinach ustalonego stałego planu zajęć i mają odnotowywany fakt obecności na tych zajęciach. Nieuprawnione jest więc informowanie rodziców, że w czasie rekolekcji nie ma zajęć – z wyjątkiem sytuacji, gdy wszyscy uczniowie szkoły uczęszczają na religię i jednocześnie na dane wydarzenie.
Z obowiązujących aktów prawnych wynika wprost, że w czasie rekolekcji
w szkołach publicznych zajęcia dydaktyczno-wychowawcze odbywają się zgodnie z planem i obecność uczniów jest odnotowywana w dzienniku lekcyjnym. Jeśli są to dni dodatkowo wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych w rozumieniu § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U.2017.1603 z dnia 28.08.2017 r.) tzw. dni dyrektorskie, szkoła organizuje zajęcia wychowawczo-opiekuńcze, na które rodzice mogą, ale nie muszą posłać dzieci, których obecność jest odnotowywana w dzienniku zajęć w świetlicy lub bibliotece szkolnej.
Deklaracja chęci uczestniczenia w lekcjach religii, nawet jeśli została złożona przez rodziców uczniów nie jest jednoznaczna z chęcią uczestniczenia w dowolnych uroczystościach religijnych w przyszłości, jest wyłącznie deklaracją chęci uczestniczenia w lekcjach religii, podobnie nie jest deklaracją światopoglądową, a szkoły nie mają prawa pytać uczniów o wyznanie ani światopogląd.
Z dostępnych badań socjologicznych płynie wniosek, że zdarza się, iż na lekcje religii rzymskokatolickiej rodzice zapisują dzieci np. z powodu umieszczenia ich w planie zajęć w bloku zajęć obowiązkowych. Chcąc uniknąć bezproduktywnego spędzania czasu „samotnie” w świetlicy, uczniowie wolą być z rówieśnikami w klasie i traktują religię jak przedmiot szkolny. Nie jest również tajemnicą, że częstą motywacją rodziców i uczniów do udziału w lekcjach religii jest wyższa średnia ocen. W związku z tym rodzice, którzy wyrazili zgodę na udział w lekcjach religii nie wyrażają jednocześnie zgody na udział w praktykach religijnych. Nie jest to bezpośrednio powiązane i uczniowie mają prawo do uczestniczenia w lekcjach religii bez jednoczesnego obowiązku uczestniczenia w mszach czy w rekolekcjach. W przeciwnym razie działanie szkoły przyjęłoby formę zmuszania do udziału w praktykach religijnych, która wprost byłaby naruszeniem Konstytucji RP (Art. 53 ust. 6 Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych).
Wyjścia na wydarzenia religijne związane z
uczęszczaniem na zajęcia z religii określonego wyznania, powinny być
organizowane przez katechetów. Do
fundacji wpływa wiele skarg od nauczycieli, którzy zwracają uwagę na fasadowy
charakter „prośby” dyrektorów szkół o opiekę nad uczniami podczas mszy lub w
czasie odprowadzania do kościoła. Zwracamy uwagę, że tego rodzaju „prośba”, kierowana przez
przełożonego wobec pracowników w sposób zasadniczy łamie zapisy Konstytucji RP Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy
publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub
wyznania (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483) w art 53 ust. 7). Nauczyciel
„poproszony” przez przełożonego chcąc odmówić, jednocześnie zdradza,
iż nie należy do wyznania rzymskokatolickiego.
Chciałabym również wspomnieć, że w ubiegłych latach nauczyciele przekazywali do fundacji skargi, z których wynika, że dyrektorzy szkół wydawali im polecenia – lub przekazywali „dorozumiane oczekiwanie” – sprawowania opieki nad uczniami w czasie rekolekcji organizowanych przez proboszcza, co prowadziło do poddawania nauczycieli „wbrew ich woli czynnościom, które stanowią formę praktyki religijnej„. Takie zachowania dyrektorów szkół stanowią naruszenie dóbr osobistych nauczycieli. (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2013 r. sygn. akt II CSK 1/13). Niezależne od tego wskazujemy, że powyższe przypadki powinny być kwalifikowane jako naruszenie art. 11 (1) Kodeksu pracy tj. obowiązku szanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika, a także w przypadkach skrajnych przybierają postać mobbingu w rozumieniu art. 94 zn 4 Kodeksu pracy.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej działalności, wnoszę o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:
- Na jakim stanowisku zatrudnione są p. Izabela Mazurczyk i p. Monika Szulc, które jak informuje szkoła „przeprowadziły rekolekcje szkolne”?
- Na jakim stanowisku zatrudniona jest p. Małgorzata Magiera podpisana pod bardzo obszernym opisem przebiegu wydarzenia religijnego na Facebooku?
- Kto administruje profilem szkoły na Facebooku?
- Czy szkoła posiada regulamin profilu na Facebooku?
- Jeśli szkoła posiada ww. regulamin, jaka jest treść regulaminu oraz gdzie jest udostępniony?
- Czy szkoła zebrała od rodziców uczniów zwalniających dzieci na rekolekcje stosowne oświadczenia? (Jeśli dyrekcja szkoły wyprowadza uczniów ze szkoły na rekolekcje bez zgody rodziców, na podstawie ustaleń z Radą Rodziców, proszę o załączenie dokumentu (np. uchwały Rady Rodziców etc.) potwierdzającego te ustalenia. Proszę również o wskazanie daty dokumentu i składu osobowego osób decydujących oraz informację czy skład ten – i ustalenia – ulegał zmianie na przestrzeni ostatnich kilku lat).
- Czy w dzienniku elektronicznym zostało odnotowane zwolnienie uczniów?
- Kiedy dyrekcja szkoły została powiadomiona o terminie rekolekcji przez organizatorów?
- Kiedy i w jaki sposób dyrekcja szkoły powiadomiła o terminie i sposobie organizacji rekolekcji rodziców i uczniów?
- Ilu jest uczniów zapisanych na religię rzymskokatolicką w roku szkolnym 2023/2024 (prosimy o wskazanie wyniku ilościowo i procentowo)?
- Ilu uczniów zostało zwolnionych na rekolekcje w lutym 2024 r. (prosimy o wskazanie wyniku ilościowo i procentowo)?
- Ilu uczniów w szkole nie jest zapisanych na religię rzymskokatolicką w roku szkolnym 2023/2024 (prosimy o wskazanie wyniku ilościowo i procentowo)?
Wskazuję również, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 Ustawy udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy, określam następujący sposób i formę udostępnienia żądanych informacji, tj. wysyłka na wskazany adres e-mail fundacja.wor@gmail.com, jako załącznik do korespondencji elektronicznej.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
Linki:
https://www.facebook.com/photo?fbid=890023919798237&set=pcb.890024623131500
https://www.facebook.com/TPS.Piotrkow
W dniu 4 marca 2024 r. wpłynęła odpowiedź szkoły.
