Lublin, 7 października 2024 r.
Szanowna Pani Katarzyna
Mol-Galios Dyrektor
Katarzyna Kulik Wicedyrektor
NIEPUBLICZNE
PRZEDSZKOLE „BYSTRY MALUSZEK”
ul. Opatowicka 126a, 42-612 Tarnowskie Góry
e-mail: info@bystrymaluszek.pl
Szanowne Panie Dyrektor,
Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie w imię przestrzegania fundamentalnej zasady państwa demokratycznego, tj. ochrony praw mniejszości i równości obywateli wobec prawa, w odpowiedzi na prośbę rodziców zwracam się do Pań z wnioskiem o zmianę druku oświadczeń w sprawie udziału dzieci w zajęciach religii katolickiej.
Pragnę zwrócić uwagę na fakt, że nie jest dopuszczalne przez przepisy prawa odbieranie przez przedszkole – od rodziców – oświadczeń (negatywnych deklaracji) wskazujących, że dziecko nie będzie uczestniczyło w katechezie. Warto również w formularzu pozostawić miejsce na wpisanie o jakie wyznanie chodzi, gdyż możliwość skorzystania ze zorganizowania nauczania religii dotyczy wszystkich kościołów lub innych związków wyznaniowych o uregulowanej sytuacji prawnej.
Procedura przyjmowania przedmiotowych oświadczeń od rodziców lub uczniów nie może naruszać dyspozycji art. 53 ust. 7 Konstytucji RP, który wskazuje, że Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania, a także Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.
Na mocy
§ 1 ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 14 kwietnia 1992 roku, w brzmieniu
obowiązującym od dnia 1 września 2017 roku §1 ust.
1 W publicznych przedszkolach
i oddziałach przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych,
zwanych dalej „przedszkolami”, organizuje się naukę religii na
życzenie rodziców. W publicznych szkołach podstawowych i szkołach
ponadpodstawowych, zwanych dalej „szkołami”, organizuje się naukę
religii i etyki:
1) w szkołach podstawowych – na życzenie rodziców;
2) w szkołach ponadpodstawowych – na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii i etyki decydują uczniowie.
1a. W przedszkolach zajęcia religii uwzględnia się w ramowym rozkładzie dnia. W szkołach zajęcia religii i etyki uwzględnia się w tygodniowym rozkładzie zajęć.
2. Życzenie, o którym mowa w ust. 1, jest wyrażane w formie pisemnego oświadczenia. Oświadczenie nie musi być ponawiane w kolejnym roku szkolnym, może jednak zostać zmienione.
3.Uczestniczenie lub nieuczestniczenie w przedszkolnej albo szkolnej nauce religii lub etyki nie może być powodem dyskryminacji przez kogokolwiek w jakiejkolwiek formie.
Przyjęta przez przedszkole procedura nie może również kolidować z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155) przez naruszający prawo do milczenia wymóg negatywnego oświadczenia woli.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazuje, że naruszeniem wolności sumienia i wyznania oraz prawa do nieujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych czy wyznania jest żądanie składania deklaracji o odmowie uczestnictwa w lekcjach religii, czy też wymaganie wyrażenia życzenia udziału w takich zajęciach w obecności innych rodziców.
Odnosząc się do drugiej części wzoru oświadczenia dla rodziców zwracam uwagę, że dokonywanie zastrzeżeń, iż dzieci nieuczestniczące w dodatkowych zajęciach katechetycznych nie będą mogły uczestniczyć w wydarzeniach przedszkolnych realizowanych w czasie 5 godzin podstawy wychowania przedszkolnego, jest niezgodne z obowiązującym prawem, wykluczające i przemocowe wobec małych dzieci i ich rodziców.
Zwracam się do Pań z prośbą o zachowanie neutralności światopoglądowej placówki, nie segregowanie i nie wykluczanie dzieci przedszkolnych ze względu na światopogląd.
W podstawie wychowania przedszkolnego nie można znaleźć w żadnym miejscu obowiązku udziału w jasełkach, nauce śpiewania kolęd czy spotkaniach świątecznych z elementami religijnymi. Co więcej nic nie wskazuje na obowiązkowy charakter tego rodzaju wydarzeń w ramach realizacji podstawy. Podobnie rodzice zapisując dzieci do przedszkola i zapoznając się ze statutem placówki, nie mogli przewidzieć, że w praktyce okaże się, iż elementy religii katolickiej będą dominowały w programie pracy wychowawców i dyrekcji przedszkola.
Zarówno dzieci, jak i rodzice nieidentyfikujący się z wyznaniem katolickim mogą w opisywanej sytuacji odczuwać wykluczenie ze szkolnej społeczności, której oferowane są wydarzenia o charakterze wyznaniowym, czyli z definicji nie dedykowane wszystkim uczniom, ale wyróżnionej grupie.
Możliwością wartą uwzględnienia jest przygotowanie wydarzeń przedszkolnych, które będą neutralne, ale również będą integrowały wszystkie dzieci niezależnie od ich uczestniczenia w zajęciach katechezy (zamiast jasełek można np. zorganizować przedstawienie zimowe).
Jasełka czy kolędy niosą określony przekaz religijny w związku z tym, jak rozumiem, przedszkole dopuszcza możliwość dobrowolnego udziału w nich swoich podopiecznych. Jeżeli jednak ma to miejsce i dzieci zwalniane są z uczestnictwa w tych zajęciach na prośbę ich rodziców można wnioskować, iż przedszkole uznaje te zajęcia za nadobowiązkowe, tak samo jak zajęcia katechezy.
Przedszkole, którym Panie zarządzają, zgodnie z misją działalności jest miejscem, które wspiera dzieci z różnymi zaburzeniami oraz niepełnosprawnościami, a także sprzyja ich rozwojowi i integracji. W związku z tym decyzje podejmowane przez Panie powinny mieć także na względzie zdrowie psychiczne dzieci, nie powinny ich dodatkowo obciążać i wpływać negatywnie na ich samoocenę oraz kontakty z rówieśnikami. Zamiast tego powinny stwarzać środowisko, w którym każde dziecko czuje się akceptowane i doceniane.
W związku z powyższym, szanując tę część tradycji polskiego społeczeństwa wyrażamy zrozumienie i poszanowanie dla organizacji tzw. jasełek ale na lekcjach religii lub po godzinach zajęć obowiązkowych. Ponadto decyzja o udziale dziecka w wydarzeniach należy się rodzicom, a nie dyrekcji przedszkola.
Należy zauważyć, że w zarządzanym przez Panie przedszkolu istnieje pilna potrzeba wprowadzenia odpowiednich procedur mających na celu zachowanie charakteru tych zajęć jako zajęć nadobowiązkowych przy poszanowaniu wyboru tych rodziców, którzy nie zadeklarowali uczestnictwa ich dzieci w zajęciach z religii. Jednakowoż procedury te nie powinny dzielić dzieci według ich światopoglądu, a także winny wprowadzać przyjazną atmosferę, pełną tolerancji i szacunku niezależnie od wyznania.
Wobec opisanych okoliczności wnosimy jak powyżej, jak również prosimy o pisemne poinformowanie fundacji o podjętych decyzjach.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
W dniu 21 października 2024 r. fundacja przesłała wniosek o udostępnienie Statutu Przedszkola.
Lublin, 21 października 2024 r.
Szanowna Pani Katarzyna
Mol-Galios Dyrektor
Katarzyna Kulik Wicedyrektor
NIEPUBLICZNE
PRZEDSZKOLE „BYSTRY MALUSZEK”
ul. Opatowicka 126a, 42-612 Tarnowskie Góry
e-mail: info@bystrymaluszek.pl
Szanowne Panie Dyrektor,
Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej kampanii społecznej na rzecz przestrzegania w naszym kraju prawa oświatowego oraz Konstytucji RP, na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 Ustawy o dostępie do informacji publicznej, wnoszę o udostępnienie informacji publicznej poprzez załączenie Statutu Niepublicznego Przedszkola „Bystry Maluszek” obowiązującego w dniu 7 października 2024 r.
Wnosimy również o informacje czy Statut z dnia 7 października 2024 r. obowiązuje do dziś.
Wskazuję również, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy, określam następujący sposób i formę udostępnienia żądanych informacji, tj. wysyłka na adres e-mail fundacja.wor@gmail.com, jako załącznik do korespondencji elektronicznej.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
W związku z nieudostępnieniem informacji w dniu 19 grudnia 2024 r. fundacja skierowała skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Czekamy …
Ponadto 6 grudnia 2024 r. wpłynęło do fundacji pismo z Kancelarii Adwokackiej Adwokat Beaty Patolety w odpowiedzi na „artykuł z 7 października 2024 r.”. W przesłanej odpowiedzi odnajdujemy próbę przekonania fundacji, że praktyka i pragmatyzm zarządzających/właścicieli przedszkola stoi ponad prawami zapisanymi w Konstytucji RP. Pani Pełnomocnik stwierdza, że „oświadczenie to zostanie zmienione w sposób wyrażający pozytywne oświadczenie woli” jednak dalej informuje fundację m.in. iż „organowi prowadzącemu przedszkole nie jest jednak znany model wychowania dziecka, uznawany przez rodziców, dlatego każdorazowo to Rodzic składa stosowne oświadczenie wyrażające wolę uczęszczania bądź nieuczęszczania dziecka na zajęcia religii, które to oświadczenie organu prowadzącego wiążące, jednocześnie stanowi dla organu prowadzącego jasną wskazówkę, co do przekazywania dziecku wartości płynących z założeń wiary katolickiej. W założeniach organu prowadzącego przedszkole leży natomiast tożsamość rozumienia pojęć „uczestnictwo w zajęciach religii” oraz „uczestnictwo w wydarzeniach wynikających z kalendarza świąt kościelnych oraz tradycji religijnych”. Tytuł oświadczenia wyraźnie odnosi się do religii rzymsko-katolickiej, stąd niezrozumiałe jest przyjmowanie, ze uroczystości przedszkole wynikające z uczestnictwa w zajęciach religii miałyby mieć inny charakter, niż głęboko zakorzeniony w wartościach tego wyznania.
Należy podkreślić, że wiara nie jest jedynie celebracją świąt wynikających z kalendarza świąt katolickich takich jak jasełka, wigilia, wspólny posiłek wielkanocny, ale stanowi fundament wartości moralnych przekazywanych dzieciom z pokolenia na pokolenie. Rodzice wyrażający chęć uczestnictwa dzieci w zajęciach z religii, pragną także, aby wartości wiary rzymsko-katolickiej przekazywane w domu były także realizowane w przedszkolu. Dlatego też obrzędy religijne nie są jedynie spotkaniami dzieci, a opierają się na tekstach religijnych, wykorzystują wszelkie symbole tych świąt, takie jak dzielenie opłatkiem, ukazywanie Jezusa w żłobku, wspólna modlitwa, przedstawianie Świętego Mikołaja jako biskupa Kościoła Katolickiego, przypisywanie ról jasełkowych zgodnie ze znaczeniem biblijnym. De facto obchody świąt z kalendarza roku liturgicznego religii, która nauczana jest w przedszkolu, stanowią zwieńczenie uczestnictwa dzieci w katechezie. Nie jest możliwe oddzielenie warstwy religijnej tych spotkań od aspektu kulturalnego czy czysto rodzinnego, społecznego. W Niepublicznym Przedszkolu „Bystry Maluszek” w Tarnowskich Górach uroczystości te opierać się będą na wartościach i dogmatach wiary katolickiej.
Od początku bowiem istnienia placówki niezwykle widocznie celebrowane są w jej działalności tradycje wiary katolickiej, natomiast rodzice podejmujący współpracę z przedszkolem mają niczym nieskrępowaną możliwość uznawania bądź nieuznawania sposobów wychowawczych placówki, co wiąże się z pozostawieniem wyboru co do zawarcia umowy o świadczenie usług opiekuńczo-wychowawczo-dydaktycznych. Jednocześnie również niezbędne podkreślenia jest, że placówka podjęła działania celem wprowadzenia założeń przedszkola katolickiego, poprzez zmianę statutu w tym zakresie. Powyższe podyktowane jest chęcią szerzenia wśród dzieci wiary katolickiej oraz usystematyzowanie działalności przedszkola.”
Zachęcamy do lektury:
Natomiast z informacji, które przekazali nam rodzice, Kuratorium Oświaty w Katowicach, Delegatura w Bytomiu w dniu 12 października 2024 r. przeprowadziło kontrolę doraźną w zakresie „zapewnienia dzieciom zasad równego traktowania” i w sprawie oświadczeń dotyczących nauczania religii.
Pani Dyrektor poinformowała wizytatorów, że w związku z zastrzeżeniami zgłaszanymi przez rodziców, po konsultacji prawnej, przygotowano nowy wzór oświadczenia (oświadczenie dotyczy tylko sytuacji składania deklaracji w formie życzenia, bez wskazania o które wyznanie chodzi, usunięto zapisy dotyczące nieuczestniczenia dzieci, które nie biorą udziału w zajęciach religii, w organizowanych uroczystościach przedszkolnych takich jak np. jasełka, co było niezgodne z par. 1 ust 3 rozporządzenia dot. nauki religii). Wydano zalecenie wprowadzenia do statutu przedszkola zapisów zgodnych z art. 172 ust. 3 ustawy Prawo Oświatowe.
#fundacjafundamentyrozwoju #przedszkolekatolickie #praktykireligijne #przedszkolaniepubliczne #tarnowskiegóry
Stay tuned 🙂