Lublin, 28 marca 2024 r.
Dyrekcja oraz Rada Rodziców
Powiatowego Zespołu Nr 10 Szkół Mechaniczno-Elektrycznych
im. Mikołaja Kopernika w Kętach
ul. Żwirki i Wigury 27a
32 – 650 Kęty
e-mail: sekretariat@pz10.eu
Szanowni Państwo,
Działając imieniem Fundacji Wolność od Religii, w ramach kampanii społecznej na rzecz przestrzegania prawa oświatowego, a także na rzecz uwzględnienia i poszanowania praw rodziców, uczniów i nauczycieli oraz w imię przestrzegania fundamentalnych zasad państwa demokratycznego tj. ochrony praw mniejszości i równości obywateli wobec prawa, w związku z napływającymi do fundacji zgłoszeniami na temat wystawy oraz konkursu z okazji „Dnia Świętości Życia” zwracam się z wnioskiem o stosowanie w szkole standardów instytucji publicznej oraz przekazywanie wyłącznie wiedzy opartej na nauce.
Zgodnie z nadesłanymi informacjami, zdjęciami oraz materiałami w mediach społecznościowych szkoły, przekonania Kościoła Katolickiego prezentowane są w przestrzeni szkoły w domyśle jako stanowisko szkoły oraz relacjonowane tak, jakby były wiedzą naukową. W naszej opinii prezentacja w takiej formie tego rodzaju treści jest niewłaściwa dla szkoły publicznej, która nie ma prawa indoktrynować oraz narzucać osobom bezwyznaniowym oraz mniejszościom wyznaniowym aktualnych poglądów Kościoła Katolickiego. Treści wystawy oraz sposób ich przedstawienia, a także treści i sposób przeprowadzenia konkursu z okazji „Dnia Świętości Życia” mogą naruszać podstawowe prawa oraz wolność sumienia uczniów oraz prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnym światopoglądem. Dodatkowo wydaje się, że szkoła wprowadza w błąd twierdząc, że procedura in vitro jest niezgodna z prawem, a prezentowane treści są obraźliwe wobec rodziców i dzieci, które procedurze in vitro zawdzięczają życie, nadmieniamy, że w tego typu sprawach toczą się już procesu karne.
Chcemy przypomnieć, że szkoła publiczna ma obowiązek przestrzegać norm prawa międzynarodowego oraz polskich norm prawnych, w szczególności art. 14 ust. 1 Konwencji o Prawach Dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (ratyfikowanej ustawą z dnia 27 września 1990 r. o ratyfikacji Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.), a także 53 ust. 3 oraz art. 25 ust. 1 i 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie natomiast z powoływanym art. 14 Konwencji: Państwa-Strony będą respektowały prawo dziecka do swobody myśli, sumienia i wyznania.
Szkoła realizuje zadania publiczne, ponadto dyrektor szkoły bezsprzecznie uznawany jest za organ władzy publicznej, jako podmiot powołany w drodze ustawy do organizacji i realizacji tych zadań (por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 06 marca 2008 r., I OSK 1918/07 , M. Jabłoński, K. Wygoda, Ustawa o dostępie do informacji publicznej – Komentarz, Wrocław 2002). Wobec uznania dyrektora szkoły za organ władzy publicznej, przypominamy treść art. z art. 53 ust. 3 Konstytucji: Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje się odpowiednio, zgodnie natomiast z cytowanymi art. 25 ust. 1 i 2 konstytucji: 1. Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione. 2. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym, ponadto zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP: Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.Treści ww. wystawy oraz sposób ich przedstawienia, a także treści i sposób przeprowadzenia konkursu z okazji „Dnia Świętości Życia” mogą w naszej opinii naruszać normy prawa powszechnie obowiązującego, ponieważ ograniczają prawo rodzica do wyboru ukierunkowania moralnego dziecka, można mieć także wątpliwości co do zachowania neutralności przez władze szkoły.
Normy prawa wyznaczają dopuszczalną granicę możliwej ingerencji władz państwowych (w tym szkolnych) w sferę moralności i wiary, w szczególności wyznaczają pozytywne obowiązki szkoły – jako placówki oświatowej finansowanej z publicznych pieniędzy – w zakresie kultywowania danej religii i światopoglądu. Rzeczony art. 25 ust. 1 i 2 Konstytucji RP formułuje zasadę równouprawnienia związków wyznaniowych. Powyższa zasada oznacza, że nie jest możliwe uprzywilejowanie jednych związków wyznaniowych kosztem drugich. W świetle art. 25 ust. 1 i 2 w związku z art. 53 ust. 2 i 3, a w konsekwencji, także w związku art. 48 ust. 1, do którego odsyła art. 53 ust. 3 Konstytucji – w zakresie zapewnienia praw wynikających z wolności religii, określonych w art. 53 ust. 2 i 3 Konstytucji, kościoły i związki wyznaniowe są równouprawnione, a władze publiczne winny zachować bezstronność określoną w art. 25 ust. 2 Konstytucji. Szczególna pozycja instytucjonalna Kościoła katolickiego, wynikająca z art. 25 ust. 4 Konstytucji i z Konkordatu, ma więc, w świetle art. 25 ust. 1 i 2 w związku z art. 53 ust. 2 i 3 Konstytucji, swoje ograniczenia, będące konsekwencją równych praw każdego, wynikających z wolności religii, w tym także równych praw, wynikających z wolności nauczania każdej religii. Art. 25 ust. 4 Konstytucji stanowi więc, na gruncie innych przepisów tego artykułu lex specialis o ograniczonym zakresie, skoro szczególna regulacja pozycji instytucjonalnej Kościoła Katolickiego jest ograniczona równoprawnością wyznawców wszystkich religii i wyznań, w zakresie praw wynikających z art. 53 Konstytucji, w szczególności z jego ust. 2 i 3 (Wyrok TK z dnia 2 grudnia 2009, 10/07).
Powyżej zarysowane wolności dotyczą przede wszystkim wolności wyboru ukierunkowania moralnego dziecka przez rodziców albo przez samego ucznia. Niewątpliwie ustawodawca zmierza do ograniczenia wpływu wzorców religijnych nieakceptowanych przez uczniów i ich rodziców. W takim duchu formułuje dobrowolne nauczanie nie tylko religii, ale i etyki. Przedmioty te bowiem posiadają za cel określone uformowanie moralne ucznia („przedmioty formacyjne”). Zobowiązanie natomiast ucznia niewyznającego religii katolickiej do przestrzegania zasad moralnych i wartości Kościoła Katolickiego, jak w ww. wystawie spełnia natomiast cel formacyjny wbrew jego woli (uformowanie w konkretnym kierunku moralnym) i może stanowić próbę obejścia przepisów o dobrowolności nauczania konkretnego światopoglądu moralnego. Zapisane konstytucyjnie założenie wolności doboru wpływu określonych idei na rozwój dziecka doznaje w tym wypadku nieuzasadnionego ograniczenia. Skoro ustawodawca pozostawia rodzicom albo dziecku sferę decyzyjną w zakresie moralności, to nie jest możliwe jej ograniczanie.
W związku z powyższym wnosimy o niezwłoczne ograniczenie treści religijnych do lekcji religii, nie organizowanie konkursów religijnych jako konkursów szkolnych oraz prezentację przez szkołę wyłącznie treści w oparciu wiedzą naukową, a w sferze wartości wyłącznie wartości o charakterze uniwersalnym. Prosimy o jak najszybszą reakcję, oraz ustosunkowanie się do powyższego w formie pisemnej, liczymy na zrozumienie i Państwa wrażliwość jako reprezentantów władzy publicznej.
Jednocześnie na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, działając imieniem Fundacji Wolność od Religii z siedzibą w Lublinie, w ramach prowadzonej działalności, wnoszę o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:
- Kto jest odpowiedzialny za przebieg i treść konkursu oraz treści wystawy z okazji „Dnia Świętości Życia” umieszczonej na szkolnym korytarzu Powiatowego Zespołu nr 10 Szkół Mechaniczno-Elektrycznych im. Mikołaja Kopernika w Kętach?
- Wnoszę o udostępnienie treści pytań oraz klucza odpowiedzi ww. konkursu.
- Prosimy o informację nt. nagród w konkursie, jeśli są nagrody rzeczowe prosimy również o informacje o ich źródle ich finansowania.
- Czy na wystawie umieszczonej na szkolnym korytarzu umieszczono twierdzenie, że procedura in vitro jest nieetyczna oraz niezgodna z polskim prawem? Czy dyrekcja szkoły jest zdania, że procedura in vitro jest nieetyczna oraz niezgodna z polskim prawem? Czy poglądy przedstawione na umieszczonej w przestrzeni szkoły wystawie „pro life” reprezentują przekonania dyrekcji i wszystkich pracowników szkoły publicznej – Powiatowego Zespołu nr.10 Szkół Mechaniczno-elektrycznych im. Mikołaja Kopernika w Kętach? Czy przekonanie o tym, że procedura „in vitro” jest „nieetyczna” jest przekonaniem natury naukowej, etycznej czy religijnej?
- Wnoszę o wskazanie przepisów polskiego prawa, które łamie procedura in vitro.
- Dlaczego konkurs o „świętości życia” jest organizowany w ramach lekcji biologii, a nie katechezy?
- Czy z powodu ww. konkursu odwoływane są lekcje biologii?
- Czy według szkoły serce dziecka bije od poczęcia (cytat z wystawy)?
Wskazuję również, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 Ustawy Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy, określam następujący sposób i formę udostępnienia żądanych informacji, tj. wysyłka na wskazany adres e-mail fundacja.wor@gmail.com, jako załącznik do korespondencji elektronicznej.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
W dniu 5 kwietnia 2024 r. wpłynęła odpowiedź dyrekcji Powiatowego Zespołu nr 10 Szkół Mechaniczno-elektrycznych ul. Żwirki i Wigury 27a, Kęty.
Dyrekcja informuje, że PYTANIA KONKURSOWE SĄ NIEJAWNE i dyrekcja nie może ich udostępnić. Nagrodą w konkursie jest ocena z biologii za aktywność. Na lekcji biologii poruszane są tematy dotyczące rozwoju dziecka „od poczęcia”. Konkurs Pro-life odbywa się podczas lekcji biologii.
W dniu 10 kwietnia 2024 r. fundacja skierowała w tej sprawie pismo do Pani Gabrieli Olszowskiej, nowej Małopolskiej Kurator Oświaty.
Lublin, 10 kwietnia 2024 r.
Szanowna Pani Gabriela Olszowska
Małopolski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Krakowie
ul. Szlak 73
31-153 Kraków
e-mail: kurator@kuratorium.krakow.pl
Do wiadomości:
Dyrekcja Powiatowego Zespołu Nr 10
Szkół Mechaniczno-Elektrycznych
im. Mikołaja Kopernika w Kętach
ul. Żwirki i Wigury 27a
32 – 650 Kęty
e-mail: sekretariat@pz10.eu
Szanowna Pani Kurator,
W dniu 28 marca 2024 r. fundacja zwróciła się z pismem interwencyjnym do Dyrekcji i Rady Rodziców Powiatowego Zespołu Nr 10 Szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Kętach z prośbą o wyjaśnienie wątpliwości związanych z organizowanym w szkole, na lekcjach biologii, konkursu pro-life.
Konkurs był połączony z wystawą szkolną z okazji „Dnia Świętości Życia”, która również w opinii fundacji narusza standardy instytucji publicznej indoktrynując i nie przekazując uczniom wiedzy opartej na nauce.
Zgodnie z nadesłanymi informacjami, zdjęciami oraz materiałami w mediach społecznościowych szkoły, przekonania Kościoła katolickiego prezentowane są w przestrzeni szkoły w domyśle jako stanowisko szkoły oraz relacjonowane są tak, jakby były wiedzą naukową. W naszej opinii prezentacja w takiej formie tego rodzaju treści jest niewłaściwa dla szkoły publicznej, która nie ma prawa indoktrynować oraz narzucać osobom bezwyznaniowym oraz mniejszościom wyznaniowym aktualnych poglądów Kościoła katolickiego. Treści wystawy oraz sposób ich przedstawienia, a także treści i sposób przeprowadzenia konkursu (dyrektor odmówił udostępnienia nam pytań użytych w konkursie) z okazji „Dnia Świętości Życia” mogą naruszać podstawowe prawa oraz wolność sumienia uczniów oraz prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnym światopoglądem. Z o trzymanych przez nas zdjęć wystawy w korytarzu szkolnym wynika, że szkoła wprowadza w błąd twierdząc, iż procedura in vitro jest niezgodna z prawem, a prezentowane treści są obraźliwe wobec rodziców i dzieci, które procedurze in vitro zawdzięczają życie, nadmieniamy, że w tego typu sprawach toczą się już procesu karne. (link do informacji o konkursie na fanpejdżu szkoły: https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=907262934531784&id=100057442571063&rdid=iQNgQnIyVRHTgxux)
Chcemy przypomnieć, że szkoła publiczna ma obowiązek przestrzegać norm prawa międzynarodowego oraz polskich norm prawnych, w szczególności art. 14 ust. 1 Konwencji o Prawach Dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (ratyfikowanej ustawą z dnia 27 września 1990 r. o ratyfikacji Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.), a także 53 ust. 3 oraz art. 25 ust. 1 i 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie natomiast z powoływanym art. 14 Konwencji: Państwa-Strony będą respektowały prawo dziecka do swobody myśli, sumienia i wyznania.
Szkoła realizuje zadania publiczne, ponadto dyrektor szkoły bezsprzecznie uznawany jest za organ władzy publicznej, jako podmiot powołany w drodze ustawy do organizacji i realizacji tych zadań (por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 06 marca 2008 r., I OSK 1918/07 , M. Jabłoński, K. Wygoda, Ustawa o dostępie do informacji publicznej – Komentarz, Wrocław 2002). Wobec uznania dyrektora szkoły za organ władzy publicznej, przypominamy treść art. z art. 53 ust. 3 Konstytucji: Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje się odpowiednio, zgodnie natomiast z cytowanymi art. 25 ust. 1 i 2 konstytucji: 1. Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione. 2. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym, ponadto zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP: Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.Treści ww. wystawy oraz sposób ich przedstawienia, a także treści i sposób przeprowadzenia konkursu z okazji „Dnia Świętości Życia” mogą w naszej opinii naruszać normy prawa powszechnie obowiązującego, ponieważ ograniczają prawo rodzica do wyboru ukierunkowania moralnego dziecka, można mieć także wątpliwości co do zachowania neutralności przez władze szkoły.
Normy prawa wyznaczają dopuszczalną granicę możliwej ingerencji władz państwowych (w tym szkolnych) w sferę moralności i wiary, w szczególności wyznaczają pozytywne obowiązki szkoły – jako placówki oświatowej finansowanej z publicznych pieniędzy – w zakresie kultywowania danej religii i światopoglądu. Rzeczony art. 25 ust. 1 i 2 Konstytucji RP formułuje zasadę równouprawnienia związków wyznaniowych. Powyższa zasada oznacza, że nie jest możliwe uprzywilejowanie jednych związków wyznaniowych kosztem drugich. W świetle art. 25 ust. 1 i 2 w związku z art. 53 ust. 2 i 3, a w konsekwencji, także w związku art. 48 ust. 1, do którego odsyła art. 53 ust. 3 Konstytucji – w zakresie zapewnienia praw wynikających z wolności religii, określonych w art. 53 ust. 2 i 3 Konstytucji, kościoły i związki wyznaniowe są równouprawnione, a władze publiczne winny zachować bezstronność określoną w art. 25 ust. 2 Konstytucji. Szczególna pozycja instytucjonalna Kościoła katolickiego, wynikająca z art. 25 ust. 4 Konstytucji i z Konkordatu, ma więc, w świetle art. 25 ust. 1 i 2 w związku z art. 53 ust. 2 i 3 Konstytucji, swoje ograniczenia, będące konsekwencją równych praw każdego, wynikających z wolności religii, w tym także równych praw, wynikających z wolności nauczania każdej religii. Art. 25 ust. 4 Konstytucji stanowi więc, na gruncie innych przepisów tego artykułu lex specialis o ograniczonym zakresie, skoro szczególna regulacja pozycji instytucjonalnej Kościoła Katolickiego jest ograniczona równoprawnością wyznawców wszystkich religii i wyznań, w zakresie praw wynikających z art. 53 Konstytucji, w szczególności z jego ust. 2 i 3 (Wyrok TK z dnia 2 grudnia 2009, 10/07).
Powyżej zarysowane wolności dotyczą przede wszystkim wolności wyboru ukierunkowania moralnego dziecka przez rodziców albo przez samego ucznia. Niewątpliwie ustawodawca zmierza do ograniczenia wpływu wzorców religijnych nieakceptowanych przez uczniów i ich rodziców. W takim duchu formułuje dobrowolne nauczanie nie tylko religii, ale i etyki. Przedmioty te bowiem posiadają za cel określone uformowanie moralne ucznia („przedmioty formacyjne”). Zobowiązanie natomiast ucznia niewyznającego religii katolickiej do przestrzegania zasad moralnych i wartości Kościoła katolickiego, jak w ww. wystawie spełnia natomiast cel formacyjny wbrew jego woli (uformowanie w konkretnym kierunku moralnym) i może stanowić próbę obejścia przepisów o dobrowolności nauczania konkretnego światopoglądu moralnego. Zapisane konstytucyjnie założenie wolności doboru wpływu określonych idei na rozwój dziecka doznaje w tym wypadku nieuzasadnionego ograniczenia. Skoro ustawodawca pozostawia rodzicom albo dziecku sferę decyzyjną w zakresie moralności, to nie jest możliwe jej ograniczanie.
Fundacja w dniu 8 kwietnia 2024 r. otrzymała odpowiedź od Pani Ilony Kuli, dyrektor szkoły. Pani dyrektor nie widzi nic niestosownego w organizowanym konkursie, nie udziela również informacji w sprawie treści pytań, które zostały zadane uczniom w konkursie, nie odpowiada na część pytań zadanych w trybie UDIP. Przyznaje, że konkurs jest organizowany w ramach przedmiotu obowiązkowego i można, za udział w nim, otrzymać ocenę (celującą?). Dyrekcja nie odpowiada również na pytanie o treść sformułowań wystawy na temat procedury in vitro. Jeśli na wystawie pada twierdzenie, że procedura in vitro jest nieetyczna i niezgodna z prawem, to prosimy dyrekcję o wskazanie łamanych przepisów, jeśli dyrekcja tego nie zrobi, powinna naszym zdaniem podejść odpowiedzialnie do przekazywania fałszywych informacji – dokonać należytego sprostowania na forum szkoły. Chcemy podkreślić, że w naszej opinii nagradzanie udziału w konkursie religijnym ma charakter jednoznacznie dyskryminacyjny (wyższa średnia z biologii dla katolików), stanowi analogiczne zjawisko do zniesionego właśnie przez MEN jako niesprawiedliwość wliczania oceny z katechezy do średniej z ocen (lepsza pozycja w rekrutacji do szkół średnich tylko dla katolików).
W związku z powyższym wnosimy o jak najszybszą reakcję w ramach sprawowanego nadzoru oraz ustosunkowanie się do powyższego w formie pisemnej, prosimy o informację, czy i jakie działania zostały podjęte wobec szkoły oraz jak zostały zrealizowane przez szkołę. W szczególności prosimy o zobowiązanie szkoły do pełnej odpowiedzi na pytania UDIP z pisma fundacji do szkoły, tj. zastosowanie się do art. 2 ust. 1 Ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wnosimy o zobowiązanie szkoły do publicznego przeproszenia osób urażonych twierdzeniem, iż procedura in vitro jest etycznie niewłaściwa. Prosimy o zweryfikowanie wszelkich niezgodnych z wiedzą naukową i fałszywych informacji wystawy oraz konkursu (serce człowieka bije od poczęcia, procedura in vitro jest niezgodna z polskim prawem itd.) na forum szkoły oraz publicznie (strona internetowa oraz media społecznościowe szkoły – analogicznie do rozpowszechniania treści obraźliwych i niezgodnych z prawdą). Wnosimy o zobowiązanie szkoły do przekazywania wyłącznie opartej na faktach wiedzy naukowej i zaprzestanie działań o charakterze indoktrynacji religijnej. Wnosimy o natychmiastowe zniesienie wszelkich działań o charakterze dyskryminacyjnym począwszy od nagród szkoły dostępnych jedynie dla osób związanych z określonym związkiem wyznaniowym.
Z wyrazami szacunku
Dorota Wójcik
prezeska zarządu
Załączniki:
- Pismo fundacji z dnia 28 marca 2024 r.
- Pismo dyrekcji szkoły – odpowiedź z dnia 8 kwietnia 2024 r.