W dniu 17 października 2018r. fundacja wysłała pismo do Podkarpackiego Kuratora Oświaty, w związku ze zorganizowanym przez Szkołę Podstawową Nr 23 w Rzeszowie wyjściem na mszę rzymskokatolicką w miejsce zajęć dydaktycznych.
16 października 2018r. na godz. 8.00, w miejsce zajęć dydaktycznych, zaplanowano udział WSZYSTKICH uczniów we mszy rzymskokatolickiej, pod opieką wychowawców, według następującego harmonogramu zamieszczonego na stronie internetowej szkoły oraz na drzwiach wejściowych do szkoły:
W tym dniu wszyscy uczniowie przychodzą do szkoły na godz. 8.00.
– godz. 8.00 spotkanie uczniów klas I – VIII z wychowawcami
od 8.00 do 8.25 – opieka wychowawców w klasach – proszę wpisać temat i sprawdzić obecność
– godz. 8.30 – wyjście do Kościoła;
– godz. 9.00 – Msza w Katedrze
Inscenizacja
Wręczenie nagród dla uczestników konkursów o Janie Pawle II
– godz. 11.30 – powrót do szkoły;
Po mszy w kościele powrót do szkoły pod opieką wychowawcy i przydzielonego opiekuna.
Z powyższego harmonogramu wynika, że udział w mszy rzymskokatolickiej jest obowiązkowy dla wszystkich uczniów, niezależnie od tego czy uczęszczają na lekcje religii rzymskokatolickiej, czy też nie. Ponadto Dzień Patrona nie jest dniem wolnym od zajęć dydaktycznych, gdyż wychowawcy zostali zobowiązani do wpisania tematu 25 minutowej „lekcji” i sprawdzenia obecności uczniów w szkole i tym samym na mszy.
Rodzice uczniów, którzy z racji przekonań religijnych i światopoglądowych nie chcieli, aby ich dziecko uczestniczyło we mszy rzymskokatolickiej, musieli pozostawić je w domu i napisać usprawiedliwienie nieobecności w szkole na 25 minutowych „zajęciach” oraz na mszy. Szkoła nie zorganizowała zajęć dla uczniów, którzy nie zechcieliby pójść z wychowawcami na mszę. Ponadto podczas mszy rzymskokatolickiej wręczono nagrody dla uczniów, którzy brali udział w konkursach o Janie Pawle II organizowanych przez szkołę dla wszystkich uczniów (gdyż Jan Paweł II jest patronem tej publicznej placówki oświatowej).
Praktyka ta narusza normy Konstytucji RP Art. 25 ust. 2. „Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym”, Art. 30 „Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych”, Art. 32. ust. 1 „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne”, Art. 32 ust. 2 „Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”, Art. 53 ust. 6 „Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych” oraz jest dyskryminująca dla uczniów należących do mniejszości światopoglądowych.
Pragniemy również przypomnieć, że zgodnie z m.in. Ustawą o gwarancjach wolności sumienia z dnia 17 maja 1989 r. w art. 10 ust. 1 Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań.
Z korespondencji prowadzonej przez Fundację z Ministerstwem Edukacji Narodowej wynika, że „wszelkie zajęcia wykraczające poza realizację podstawy programowej a więc m.in. udział uczniów w uroczystościach kościelnych powinny odbywać się za zgodą rodziców”.
Ponadto zwracamy uwagę, że wyjścia na wydarzenia religijne związane z uczęszczaniem na zajęcia z religii określonego wyznania, powinny być organizowane przez katechetów. Do Fundacji wpływa wiele skarg od nauczycieli, którzy zwracają uwagę na fasadowy charakter „prośby” dyrektorów szkół o opiekę nad uczniami podczas mszy lub w czasie odprowadzania do Kościoła. Tego rodzaju „prośba”, kierowana przez przełożonego wobec pracowników w sposób zasadniczy łamie zapisy Konstytucji RP „Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483) w art 53 ust. 7). Nauczyciel „poproszony” przez przełożonego, chcąc odmówić, jednocześnie zdradza, że nie należy do wyznania rzymskokatolickiego.
Szkoła publiczna powinna być miejscem wolnym od wszelkiej dyskryminacji uczniów. Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe nauczanie i wychowanie powinno mieć za podstawę uniwersalne zasady etyki. Tylko takie kształcenie uczniów i młodzieży, oparte na wspólnych dla nich wartościach, pozwoli ukształtować w nich postawę szacunku wobec innych.
Zaangażowanie władz publicznych, w tym przypadku dyrekcji szkoły, w organizowanie wydarzeń religijnych zagraża poczuciu bezpieczeństwa uczniów, w szczególności tych, których rodzice należą do religijnych lub światopoglądowych mniejszości.
Pełna treść pisma:
Pismo do KO Rzeszów w sprawie mszy zamiast lekcji.pdf
W dniu 20.11.2018r. wpłynęła odpowiedź od Podkarpackiego Kuratora Oświaty. Kurator informuje Fundację, że „włączenie nauczycieli-wychowawców w sprawowanie opieki nad uczniami w czasie wyjścia i pobytu w kościele, miało na celu zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa, a nie przymuszanie do praktyk religijnych nauczycieli wbrew ich woli. Wychowawcy pełnili swą funkcję tak samo, jak podczas organizowanego wyjścia do teatru czy do muzeum, gdyż sami tyko katecheci nie mogliby zapewnić skutecznej opieki grupie liczącej ponad sześciuset uczniów”.
Skan pisma:
Pismo z KO Rzeszów w sprawie wyjścia na mszę zamiast lekcji.pdf