W dniu 19 czerwca fundacja wysłała pismo do Podkarpackiego Kuratora Oświaty z prośbą o podjęcie działań nadzorczych mających na celu doprowadzenie do przestrzegania praw ucznia tj. niedyskryminowanie uczniów ze względu na wyznanie lub jego brak, a jednocześnie doprowadzenie do zdjęcia tablic z budynków szkół. Link: Pismo do Kuratorium w sprawie tablic z dekalogiem na szkołach.pdf
Ponadto, w tym samym dniu, w fundacja wysłała pismo do Wójta Gminy Tuszów Narodowy z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r. Zapytaliśmy o to:
- Jaki jest łączny i jednostkowy koszt tablic z dekalogiem umieszczonych na budynkach szkoły w gminie?
- Czy koszt tablic w całości został poniesiony przez gminę?
- W jakim trybie został wybrany podmiot – wykonawca tablic?
- Jak został zakwalifikowany w budżecie poniesiony koszt tablic (kategoria wydatków)?
- Czy gmina planuje sfinansować koszt dalszych tablic? Jeżeli tak, to ilu i jaki jest łącznie planowany koszt?
- Czy planowane jest umieszczenie tablic z dekalogiem na innych budynkach w gminie? Jeśli tak, to na jakich?
- W jakim trybie i jakiej formie prawnej zostały podjęte decyzje o sfinansowaniu i umieszczeniu tablic z dekalogiem na budynkach szkoły?
- Jaka jest podstawa prawna umieszczenia i sfinansowania przez gminę tablic z dekalogiem na budynkach szkoły?
Wnosimy również o przesłanie skanów umów z podmiotem lub podmiotami wykonującymi przedmiotowe tablice, skanów pism – wystąpień Wójta do dyrektorów szkół w sprawie tablic oraz pism – odpowiedzi dyrektorów szkół do Wójta w sprawie zgody na umieszczenie tablic. Link: Pismo do Wójta Gminy Tuszów w sprawie tablic z dekalogiem.pdf
Jednocześnie w dniu 19 czerwca fundacja wysłała do Rzecznika Praw Obywatelskich pismo z wnioskiem o podjęcie czynności na podstawie art. 8 w zw. z art. 9 pkt 1 w zw. z art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich w sprawie umieszczenia przez Wójta Gminy Tuszów Narodowy na budynkach wszystkich szkół publicznych w Gminie tablic z dekalogiem. Link: Pismo do RPO w sprawie dekalogu na szkołach publicznych.pdf
W dniu 05.07.2018r. wpłynęła odpowiedź z Gminy Tuszów Narodowy. Koszt wykonania tablic z dekalogiem wynosi łącznie 15 129,00 zł. brutto. Koszt wykonana został pokryty ze środków własnych gminy. Podmiot wykonujący tablicę został wybrany w trybie z wolnej ręki.
W naszej opinii pominięto odpowiedź na pytania:
- Jak został zakwalifikowany w budżecie poniesiony koszt tablic (kategoria wydatków)?
- Czy gmina planuje sfinansować koszt dalszych tablic? Jeżeli tak, to ilu i jaki jest łącznie planowany koszt?
- Czy planowane jest umieszczenie tablic z dekalogiem na innych budynkach w gminie? Jeśli tak, to na jakich?
- W jakim trybie i jakiej formie prawnej zostały podjęte decyzje o sfinansowaniu i umieszczeniu tablic z dekalogiem na budynkach szkoły?
- Jaka jest podstawa prawna umieszczenia i sfinansowania przez gminę tablic z dekalogiem na budynkach szkoły?
Skan pisma :
Tuszów Narodowy 03.07.2018r. w sprawie tablic.pdf
W związku z powyższym fundacja zwróciła się do Wójta Gminy z ponownym wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Pełna treść pisma: Ponowny wniosek o udostępnienie informacji Tuszów Narodowy.pdf
Ponadto fundacja wysłała skargę do Rady Gminy Tuszów Narodowy wraz z wnioskiem o usunięcie tablic. Wskazujemy w piśmie, że działania Wójta są nienależytym wykonywaniem obowiązków, a umieszczenie tablic narusza określone w Konstytucji, a także aktach prawa międzynarodowego i krajowego, zasady niedyskryminacji, a także rozdziału kościoła od państwa, jak również powinność bezstronności religijnej i światopoglądowej organów władzy publicznej.
Rażącym naruszeniem zasad niedyskryminacji oraz rozdziału kościoła od państwa jest także zawarte w oficjalnym oświadczeniu Wójta na stronie internetowej gminy twierdzenie, że „Bardzo zależy mi nie tylko na dobrym kształceniu młodych ludzi, ale również na kształtowaniu ich charakterów, a tego bez Pana Boga osiągnąć się nie da.”
Pełna treść pisma: Skarga do Rady Gminy Tuszów Narodowy.pdf
Link: https://www.tuszownarodowy.pl
Pełna treść oświadczenia z 14.06.2018r.:
Oświadczam, że zamontowanie tablic z dekalogiem było moim pomysłem, ale oczywiście za zgodą gospodarzy tych szkół, czyli dyrektorów. Bardzo zależy mi nie tylko na dobrym kształceniu młodych ludzi, ale również na kształtowaniu ich charakterów, a tego bez Pana Boga osiągnąć się nie da. Jak mówił poeta „takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”. Pragnę też przypomnieć, że te 10 przykazań Bożych są dane dla dobra człowieka, co jest tak oczywiste, że nikt uczciwy i będący przy zdrowych zmysłach nie jest w stanie temu zaprzeczyć, aby się nie wystawić na pośmiewisko i nie skompromitować. Tablice umieszczone są w Gminie na wszystkich 5 szkołach, a w Borkach Nizińskich dokonano już uroczystego poświęcenia z udziałem uczniów, nauczycieli, mieszkańców i mojej osoby.
Pytany w związku z pojawiającymi się negatywnymi komentarzami czy nie żałuję swojej decyzji?, odpowiadam absolutnie nie i jestem przekonany, że będą one miały dobry wpływ nie tylko na dzieci, młodzież, ale i na nas wszystkich, bo przecież zawierają samo dobro.
Wójt Gminy
/-/ Andrzej Głaz
W dniu 26.07.2018r. wpłynęła odpowiedź od Podkarpackiego Kuratora Oświaty Małgorzaty Rauch, która informuje, że nie znajduje podstaw do podjęcia działań nadzorczych w sprawie tablic z dekalogiem na budynkach szkół w Tuszowie Narodowym. Pełna treść pisma: Odpowiedź Małopolskiego Kuratora w sprawie tablic.pdf
W dniu 06.08.2018r. wpłynęła skandaliczna odpowiedź od Wójta Gminy Tuszów Narodowy. Wójt odpowiada: „Proszę zostawić Dekalog w spokoju, bowiem walka z Bogiem, to walka z drugim człowiekiem. Wolność od Boga i jego Przykazań już raz przerabialiśmy w czasie okupacji hitlerowskiej i bolszewickiej, które pozostawiły po sobie dziesiątki miliony trupów.
Z pominięciem Dekalogu można wychować tylko zbrodniarzy i bandytów.
W imię Chrystusa Polacy ratowali z narażeniem życia Żydów w czasie zagłady, którą im zgotowano i bardzo wielu z nich w związku z tym oddało za nich swoje życie. Gdyby to byli ludzie wolni od religii, to na pewno nie zdobyliby się na, aż tak wielki heroizm. Dekalog pozostanie więc na miejscu, na którym został umieszczony i żadna „Fundacja Wolność od Religii” nie będzie nam dyktować w oparciu o jakie wartości mamy wychowywać swoje dzieci i młodzież.
Tylko w jedności z Bogiem człowiek jest zdolny obdarzać innych prawdziwym dobrem, a w przeciwnym wypadku może przekazywać tylko zło piekła.
Kończąc, chciałbym podkreślić, że nikt nie zmusza osób mających się za wolnych od religii, aby mieszkali wśród katolików starających się żyć według Dekalogu. Według mnie dla tych, którzy odnoszą się z szatańską nienawiścią do Przykazań Bożych, nie powinno być miejsca na polskiej ziemi, uświęconej krwią Jej synów w obronie wartości chrześcijańskich i Ojczyzny”.
Ponadto w tym samym dniu wpłynęło pismo z Gminy Tuszów Narodowy z prośbą o udzielenie informacji w zakresie m.in.: jakie podmioty są fundatorami i jakiej są narodowości ewentualnie pochodzenia etnicznego, w przypadku osób prawnych w jakim kraju posiadają siedzibę oraz o wskazanie czy fundacja otrzymała dotacje przez podmioty mające miejsce zamieszkania lub siedzibę poza terenem Polski.
Pełna treść obu pism:
Odpowiedź Wójta w sprawie tablic 30072018.pdf
Pismo z Gminy Tuszów o udostępnienie informacji 30072018.pdf
W dniu 07.08.2018r. z Urzędu Gminy Tuszów Narodowy wpłynęła odpowiedź na nasz kolejny wniosek o udzielenie informacji publicznej. Link: Pismo z Urzędu Gminy Tuszów Narodowy 07082018.pdf
W dniu 17 sierpnia Fundacja wysłała pismo do Wójta Gminy z informacją, że odmawia udzielenia informacji ze względu na brak podstawy prawnej do realizacji takiego wniosku. Wójt nie jest podmiotem uprawnionym do żądania udostępnienia informacji w trybie Ustawy z dnia 6 września o dostępie do informacji publicznej. Link: Skan odp. do Wójta na jego wniosek o udostępnienie infor.publ.pdf
Ponadto w dniu 20 sierpnia Fundacja wysłała następujące pisma:
- Wniosek do Wójta Gminy o udostępnienie informacji publicznej (kolejny, ze względu na niepełną odpowiedź w sprawie kategorii zakwalifikowanego wydatku oraz braku odpowiedzi w jakiej formie prawnej zostały podjęte decyzje o zamontowaniu tablic z dekalogiem) Link do pisma: Wniosek do wójta w sprawie infor. publi. trzecie pismo 200818.pdf
- Uzupełnienie skargi na wójta do Rady Gminy Tuszów Narodowy. Link do pisma: Pismo do Rady Gminy uzupełnienie skargi 200818.pdf
- Wniosek do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie o podjęcie kontroli w gminie w zakresie wydatkowania środków budżetowych. Link do pisma: Wniosek o kontrolę RIO gmina Tuszów Narodowy.pdf
- Wniosek do Najwyższej Izby Kontroli Delegatura w Rzeszowie o przeprowadzenie kontroli w gminie w zakresie przestrzegania dyscypliny środków publicznych. Link do pisma: Wniosek o kontrolę NIK Tuszów Narodowy 200818.pdf
W dniu 03.09.2018r. wpłynęła odpowiedź Gminy Tuszów Narodowy na ponawiany wniosek Fundacji o udzielenie informacji publicznej.
Wydatek z tytułu usługi wykonania tablic wraz z montażem został ujęty w budżecie roku 2018 Gminy Tuszów Narodowy w kategorii wydatków bieżących i zakwalifikowany w dziale 801 – Oświata i wychowanie, rozdziale 80195 – Pozostała działalność, paragraf 4300 – Zakup usług pozostałych.
Pełna treść pisma:
Odp. Gminy w sprawie kwalifikacji kosztu tablic 03092018.pdf
W dniu 24.09.2018r. wpłynęła odpowiedź z Regionalnej Izby Obrachunkowej. RIO informuje Fundację, że w świetle umowy konkordatowej inwestycje sakralne i kościelne są finansowane ze środków własnych kościelnych osób prawnych. Jednak w opinii Izby, tablice z dekalogiem umieszczone na budynkach szkół nie są inwestycją sakralną. Pan Prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie, dr Zbigniew K. Wójcik, informuje, że nie występuje potrzeba przeprowadzenia kontroli wydatkowania kwoty na przedmiotowe tablice, gdyż prowadziłoby to do przekroczenia uprawnień nadzorczych Izby (Izba nie bada celowości wydatkowania środków na realizację zadań własnych).
Pełna treść odpowiedzi RIO w Rzeszowie:
Odp. RIO Rzeszów w sprawie kontroli tablic.pdf
W dniu 27.09.2018r. wpłynęła odpowiedź z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Rzecznik w dniu 21.06.2018r. skierował pismo do Wójta Gminy Tuszów Narodowy, w którym zwraca się z prośba o przedstawienie Rzecznikowi wyjaśnień w sprawie tablic, gdyż umieszczenie wskazanych tablic na budynkach szkół publicznych może być odebrane jako faworyzowanie określonych postaw światopoglądowych, co w istotny sposób może ograniczać wolność sumienia części mieszkańców gminy. Tablice z treścią Dziesięciu Przykazań, stanowią bowiem w religii chrześcijańskiej i judaizmie zbiór podstawowych nakazów moralnych.
Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymał odpowiedź od Wójta (pismo datowane na 29 czerwca 2018r.), w którym Wójt informuje, że „Szkoła powinna realizować trzy zasadnicze funkcje: wychowawczą, poznawczą i opiekuńczą. (…) Funkcja wychowawcza szkoły wiąże się natomiast bezpośrednio z rozwojem osobowości uczniów, w tym zwłaszcza z kształtowaniem postaw społecznych, moralnych i ideowych.(…) Religia chrześcijańska jest natomiast nieodłącznym elementem polskiej kultury i historii (…) Dekalog jest natomiast tej religii integralną częścią, a oba te „elementy” nie mogą być traktowane rozłącznie”.
Dalej Wójt dowodzi, że konstytucyjna zasada wolności sumienia i wyznania dotyczy wolności uzewnętrzniania religii i przekonań poprzez uprawianie kultu, nauczanie, praktykowanie i czynności rytualne, a naruszanie swobody sumienia występuje tylko w takich sytuacjach, w których zachowanie się określonego podmiotu uniemożliwia lub utrudnia innej osobie wyznawanie i praktykowanie wybranej religii.
Wójt próbuje przekonać Rzecznika, że konstytucyjna zasada wolności sumienia i wyznania chroni osoby religijne i ich prawa, w żaden sposób nie odnosząc się do praw osób niewierzących, a faworyzowanie określonych postaw światopoglądowych, przez urzędników, szkoły publiczne etc. nie narusza wolności sumienia i wyznania.
„Intencją Wójta było bowiem zaakcentowanie ogólnie aprobowanych, uniwersalnych wartości moralnych oraz postawy społecznej, do których kształtowania szkoła jest zobowiązana”.
Wójt zauważa, że „Rzecznik Praw Obywatelskich nie podnosi wątpliwości co do poszanowania uczuć religijnych osób wierzących, wobec faktu, że wiele publicznych szkół na terenie całego kraju obiera za swych patronów osoby święte lub błogosławione w Kościele Katolickim. Tym samym szkoły te przyjmują za swoje wartości uzewnętrzniane i propagowane przez świętych lub błogosławionych – skądinąd wartości chrześcijańskie. Brak więc podstaw do rozróżniania wartości uosabianych przez patronów szkół, co do których Rzecznik Praw Obywatelskich wątpliwości nie podnosi, od wartości przyjętych w Dekalogu. Jeśli zatem nie ma przeszkód w ustanawianiu przez szkoły publiczne patronów w osobach świętych lub błogosławionych Kościoła Katolickiego i nie obraża to niczyich uczuć religijnych, również zamieszczenie na terenie szkoły tablic z Dekalogiem nie powinno budzić wątpliwości w tym zakresie.”
Pełna treść pisma od RPO:
Stanowisko RPO wobec dekalogu na budynkach szkół 21092018.pdf
Najwyższa Izba Kontroli pismem otrzymanym w dniu 28.09.2018r. informuje, że informacje przekazane przez Fundację zostały wprowadzone do bazy danych NIK i będą wykorzystywane w dalszej działalności kontrolnej NIK. Obecnie nie ma możliwości przeprowadzenia kontroli w zakresie objętym wnioskiem, ze względu na konieczność prowadzenia innych kontroli, ujętych wcześniej w Planie pracy NIK oraz rozpoczętych kontroli doraźnych.
Pełna treść odpowiedzi NIK:
Stanowisko NIK dot. dekalogu na ścianach szkół publicznych.pdf
W dniu 8 października wpłynęła odpowiedź Rady Gminy w Tuszowie Narodowym na skargę Fundacji. Rada Gminy informuje, że podjęła temat skargi na sesji w dniu 25 września 2018r. i Uchwałę, uznając skargę Fundacji za niezasadną.
W uzasadnieniu decyzji Rada Gminy dowodzi, że „naruszanie swobody sumienia występuje w takich sytuacjach, w których zachowanie określonego podmiotu uniemożliwia lub utrudnia innej osobie wyznawania i praktykowanie wybranej religii” a w związku z tym zachowanie Wójta Gminy Tuszów Narodowym nosi znamion nienależytego wykonywania zadań i nie narusza w żadnej mierze konstytucyjnych zasad wolności sumienia i wyznania”.
Rada Gminy w swoim uzasadnieniu posługuje się argumentem poruszanym uprzednio w korespondencji z Rzecznikiem Praw Obywatelskich utrzymując, że konstytucyjna zasada wolności sumienia i wyznania chroni osoby religijne i ich prawa, w żaden sposób nie odnosząc się do praw osób niewierzących, a faworyzowanie określonych postaw światopoglądowych, przez urzędników, szkoły publiczne etc. nie narusza wolności sumienia i wyznania.
Pełna treść udzielonej odpowiedzi:
Odp. Gminy na skargę 08102018.pdf
W dniu 18.10.2018r. wpłynęło pismo z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, w którym zostaliśmy poinformowani, że Rzecznik podjął z urzędu sprawę wniosku Wójta Gminy Tuszów Narodowy skierowanego do Fundacji o udostępnienie informacji publicznej w trybie ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej. Wójt pytał m.in. o to jakiej narodowości są osoby będące fundatorami Fundacji, ewentualnie pochodzenia etnicznego) i w jakiej kwocie Fundacja otrzymała darowizny od podmiotów zagranicznych.
W ocenie Rzecznika tryb żądania udostępnienia informacji przez Wójta, budzi poważne wątpliwości z punktu widzenia przepisów regulujących dostęp do informacji publicznej, a także z punktu widzenia ochrony danych osobowych. Rzecznik zwrócił się do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych o zbadanie przedstawionej sprawy, a także o zastosowanie odpowiednich środków wobec Wójta w razie stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.
Pełna treść pisma z Biura RPO:
Pismo RPO w sprawie pytania Wójta o narodowość fundatorów.pdf
W dniu 24.10.2018r. Fundacja odniosła się pismem do odpowiedzi Rzecznika Praw Obywatelskich.
Pełna treść pisma:
Odp. do RPO dekalog sprawa z urzędu.pdf
Ponadto w tym samym dniu Fundacja zwróciła się z pisemnym wnioskiem do Wojewody Podkarpackiego o zaskarżenie w trybie nadzorczym uchwały Rady Gminy Tuszów Narodowy.
Pełna treść pisma:
Pismo do Wojewody o zaskarżenie uchwały rady gminy.pdf
W dniu 28.11.2018r. wpłynęła odpowiedź od Wojewody Podkarpackiego, który informuje że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności w/w uchwały bowiem nie naruszono żadnego z przepisów zarówno ustawy ustrojowej i kodeksu postępowania administracyjnego.
Pełna treść pisma: